De ontwikkeling van het centraal aandeelhoudersregister (CAHR) wordt aangehouden totdat het UBO-register verder is ontwikkeld. Dit schrijft minister Dijsselbloem van Financiën mede namens minister Van der Steur van Veiligheid en Justitie en minister Kamp van Economische Zaken aan de Tweede Kamer. De KNB vindt dit jammer. Een effectief middel om misbruik van rechtspersonen te voorkomen en te bestrijden wordt hiermee (voorlopig) onbenut gelaten.
Gelijktijdige ontwikkeling van beide registers leidt tot knelpunten in de uitvoerbaarheid en betaalbaarheid. Het UBO-register is een afdwingbare Europeesrechtelijke verplichting waarvoor een implementatietermijn is bepaald, daarom dient de prioriteit te liggen bij de ontwikkeling van dat register. Volgens de Kamerbrief is bij het begrip ‘UBO’ (ultimate beneficial owner/uiteindelijk belanghebbende) bepalend dat het gaat om het feit dat deze persoon de formele of feitelijke zeggenschap heeft over een vennootschap of andere juridische entiteit van welke hij de UBO is. Bij registratie van aandeelhoudersinformatie in het CAHR is niet relevant of de aandeelhouder tevens formele of feitelijke zeggenschap heeft over de bv of niet-beursgenoteerde nv. Deze informatie zal wel blijken uit het UBO-register.
Alternatieven KNB
De KNB heeft de betrokken ministeries herhaaldelijk laten weten goedkopere alternatieven te zien voor een CAHR bij de Kamer van Koophandel (KvK). De beroepsorganisatie heeft diverse keren voorgesteld het CAHR bij de KNB onder te brengen en te koppelen aan het Centraal Digitaal Repertorium (CDR) van de KNB, waarin alle door Nederlandse notarissen gepasseerde notariële akten worden ingeschreven. De wijze waarop het CDR is opgezet en wordt ontsloten voor de Belastingdienst maakt het CDR een efficiënte basis voor het CAHR. Dit door, wanneer het gaat om akten met betrekking tot bv’s en niet-beursgenoteerde nv’s, naast de in het CDR in te schrijven gegevens over deze akten relevante vennootschaps-, aandelen- en aandeelhoudersgegevens uit deze akten te registreren bij de KNB in het CAHR. Hierbij kan worden gekozen voor registratie van aandelentransacties en (mutaties in) aandelenposities of alleen registratie van aandelentransacties. Deze laatste variant, die is uit te bouwen tot de eerste, is relatief eenvoudig en goedkoop te realiseren. Hiermee komen betrouwbare, notariële aandelentransactiegegevens beschikbaar voor overheidsdiensten als Belastingdienst en Dienst Justis ten behoeve van controle-, toezichts-, handhavings- en opsporingsdoeleinden en voor het notariaat ter vergemakkelijking van de notariële recherchewerkzaamheden. Registratie en doorzoeking van de CAHR-gegevens kan op efficiënte wijze plaatsvinden via de bestaande digitale infrastructuur van de KNB.
Fraude
Een belangrijk voordeel van het CAHR is dat het de notariële recherchewerkzaamheden, zoals onderzoek van de voorafgaande verkrijging bij een aandelenoverdracht of verpanding van aandelen vergemakkelijkt, goedkoper maakt en de betrouwbaarheid hiervan vergroot. Dit zorgt voor meer rechtszekerheid en kosten- en administratieve lastenverlichting voor het bedrijfsleven. Verder ziet de KNB het CAHR als belangrijk hulpmiddel bij de voorkoming en bestrijding van financieel-economische criminaliteit door middel van rechtspersonen, zoals faillissementsfraude.