De minister van Financiën, Eelco Heinen, kondigde gisteren aan de aanpak van witwassen en terrorismefinanciering te verbeteren. Het debat richtte zich op het vinden van een balans tussen criminaliteitsbestrijding, privacybescherming en het verminderen van administratieve lasten. Tegelijkertijd stelt Heinen dat deze 3 doelen niet tegelijk volledig haalbaar zijn.
De minister deed zijn aankondiging tijdens het commissiedebat 'Bestrijding witwassen en terrorismefinanciering' van Financiën in de Tweede Kamer. Het nieuwe plan is gebaseerd op het Europese Anti Money Laundering-pakket dat vanaf 2027 van kracht wordt.
Knelpunten en nieuwe inzichten
Heinen erkende in het debat dat de huidige witwasbestrijding vastloopt, mede door de hoge kosten en omvang van de poortwachtersfunctie bij banken. Nederland telt maar liefst 13.000 medewerkers die zich dagelijks met witwasbestrijding bezighouden: uitzonderlijk veel in vergelijking met andere EU-landen. 'We moeten deze verschillen structureel onderzoeken om efficiënter en risico-gebaseerd te kunnen werken,' aldus Heinen.
Reacties uit de Kamer
Verschillende Tweede Kamerleden gaven Heinen nog enkele verbeterpunten mee. Zo riep Henk de Vree (PVV) op om de meldingsdrempel van 'ongebruikelijke' naar 'verdachte' transacties te verhogen om administratieve lasten te verlagen. Doğukan Ergin (DENK) bekritiseerde discriminatie door banken en pleitte voor een wettelijke verankering van het discriminatieverbod in de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Vervolgens benadrukte Inge van Dijk (CDA) de noodzaak van een lastenluwe implementatie van UBO-regels en betere feedbackloops voor banken.
Aukje de Vries (VVD) pleitte voor een Europees perspectief op gegevensdeling en een evaluatie van nieuwe regelgeving. Verder stelt De Vries dat het niet alleen gaat om banken als poortwachters, maar om verzekeraars, financiële dienstverleners en notarissen.
Aanpak hypotheekfraude
De ernst van de hypotheekfraude werd door meerdere partijen, onder wie Pieter Grinwis (CU), aangestipt. Heinen meldde dat het Financieel Expertise Centrum onderzoek doet naar de omvang van het probleem. Daarnaast wees hij op de reeds bestaande maatregelen, zoals tuchtrecht voor makelaars en taxateurs, en overweegt hij aanvullende maatregelen om fraude effectiever te bestrijden, indien dat noodzakelijk wordt geacht.
Toekomstperspectief
Heinen sloot af met de toezegging dat de Kamer in april verder geïnformeerd wordt over de vernieuwde strategie. Hij benadrukte dat samenwerking tussen banken, verzekeraars, notarissen en andere poortwachters cruciaal is om witwasbestrijding efficiënter te maken zonder onnodige lasten voor burgers en bedrijven. Wat de overgang van 'ongebruikelijke naar verdachte transacties’ in de praktijk voor de beoordeling van transacties en de meldplicht zal betekenen, moet nog blijken.