‘Besef dat je als notaris bezig bent met een ethisch beroep. Je moet je ethische antenne ontwikkelen’, dit zei historicus Raymund Schütz tijdens het Fraude Film Festival in Amsterdam op 5 oktober. Daar gingen hij en KNB-voorzitter Nick van Buitenen met elkaar in gesprek tijdens de sessie ‘Integriteit in moeilijke tijden’. Dit naar aanleiding van de vertoning van de Duitse documentaire Menschliches Versagen van Michael Verhoeven.
De KNB is voor de eerste keer partner van het filmfestival, dat al vier jaar bestaat. Reden voor deelname is dat fraude, corruptie en de bestrijding daarvan voor de KNB belangrijke en actuele onderwerpen zijn, die goed aansluiten op het thema ‘Goed of fout, min of meer: grip op ethiek en integriteit’ van het jaarcongres van de beroepsorganisatie dat gelijktijdig met het filmfestival plaatsvindt. Voorzitter Nick van Buitenen vindt het een probleem van alle tijden. ‘Het ethisch besef van de notaris aan het begin van de Tweede Wereldoorlog was slecht ontwikkeld. We zitten nu in goede tijden, dus het is nu zaak ethisch besef te ontwikkelen. Daar zijn we als beroepsorganisatie mee bezig.’
Rol notariaat in Tweede Wereldoorlog
Tijdens het blok ‘Integriteit in moeilijke tijden’ werd de documentaire Menschliches Versagen vertoond. In deze film gaat regisseur Michael Verhoeven op zoek naar aanwijzingen om de oorsprong van de onteigeningen van de Joden in Duitsland terug te vinden. De KNB heeft voor dit thema en de documentaire gekozen vanwege het vorig jaar door Raymund Schütz afgeronde promotieonderzoek naar het gedrag van het notariaat tijdens en kort na de Tweede Wereldoorlog, vooral waar het gaat om de vervreemding van Joods onroerend goed en hoe dit gedrag zich verhield met de eigen beroepsopvatting en het eigen ethisch kader. Na afloop van de film gingen Schütz en Van Buitenen met elkaar in gesprek. Volgens Schütz heeft het notariaat ingezien dat het onderwerp ook bij hun geschiedenis hoort. ‘Dapper dat de KNB en de Stichting tot Bevordering der Notariële Wetenschap mijn onderzoek hebben gesteund.’
Raymund Schütz (m) en Nick van Buitenen (r) in gesprek