Ruim een half miljoen huishoudens maakt vermoedelijk illegaal gebruik van gemeentegrond. Dat blijkt uit onderzoek van Björn Hoops van de Rijksuniversiteit Groningen. Hij pleit voor een wetswijziging om het verlies van overheidsgrond en conflicten daarover te voorkomen.
Het onderzoeksrapport ‘Landjepik in Nederland’ van Hoops komt deze week uit. Daarvoor deed hij onderzoek in vijf Nederlandse gemeenten naar het illegaal gebruik van gemeentegrond. ‘Illegaal gebruik houdt in dat een burger gemeentegrond gebruikt zonder eigenaar te zijn en zonder met de gemeente hier afspraken over te hebben.’
Op grote schaal
Volgens Hoops voldoen gemeenten op grote schaal niet aan hun verplichting om hun eigendom te beschermen. In de onderzochte gemeenten was 8 tot 80 procent van de huishoudens betrokken bij landjepik. Wanneer het laagste getal als het landelijk gemiddeld wordt genomen, dan betekent dat er landelijk tenminste 600.000 huishoudens zonder afspraken gebruik maken van gemeente- of overheidsgrond.
Wetgeving
Als een gebruiker gemeentegrond met opzet inpikt, kan deze na 20 jaar toch eigenaar van de grond worden. Dit wordt mogelijk gemaakt door de Nederlandse wetgeving. Daarom pleit Hoops voor een wetswijziging. ‘Er zijn meerder opties om te verzekeren dat de gemeente toegang houdt tot de grond met een publieke functie. De wetgever zou bijvoorbeeld, zoals in België of Frankrijk, de verjaringsverkrijging kunnen uitsluiten.’
Notaris
De verjaringsverkrijging zorgt er momenteel voor dat de notaris bij een vastgoedtransactie de partijen niet met 100 procent zekerheid kan voorlichten over de werkelijke situatie. Het is namelijk niet verplicht de verkrijging te registreren. Een koper kan zomaar denken dat hij een stuk land koopt, terwijl blijkt dat iemand anders al eigenaar is door verjaring.