Vincent Tilman is sinds maart secretaris generaal van de Raad van notarissen in Europa (CNUE). Vorige week bezocht de Belg de KNB en vertelde hij over zijn plannen voor de CNUE, de invloed van artificial intelligence (AI) op het notariaat en de toekomst van de beroepsgroep.
Eerst even terug naar het begin. Want hoe word je eigenlijk secretaris generaal van de CNUE? 'Het was een indrukwekkend sollicitatieproces. Tijdens mijn eerste gesprek zat ik met 30 mensen in de kamer. Dat waren de medewerkers en vertegenwoordigers van onze 22 leden.' Het tweede gesprek was zelfs met 80 mensen: dat vond plaats tijdens de algemene vergadering van de CNUE. Met succes, want hij kreeg de baan.
Politiek en IT-recht
Tilman werkte in het verleden onder meer voor Eurochambers, de Europese Kamer van Koophandel. 'Ik heb dus ervaring met de Europese politiek. En omdat ik gespecialiseerd ben in IT-recht kan ik die expertise ook meenemen naar de CNUE.' Eenmaal daar aanbeland bleek het notariaat niet zo homogeen als hij had gedacht. 'Elk land heeft een andere notariële cultuur. Het is een uitdaging om die te faciliteren. Zo doet een Franse notaris niets met bedrijfsrecht, terwijl dat in Luxemburg voor het grootste deel van het inkomen zorgt.'
Verzamelen, vertegenwoordigen en versterken
Zijn missie voor de CNUE omschrijft hij als de 3 V's: verzamelen, vertegenwoordigen en versterken. 'Verzamelen: we willen mensen samen brengen. De 22 notariaten delen hun kennis en kunde. Vertegenwoordigen: wij komen op voor de notarissen in Europa, we geven hen een stem in de Europese Unie. En tot slot versterken: we hebben een Europees netwerk voor notarissen. Dat is een goede start, maar het is slechts een embryo van wat het kan zijn.'
Decentraliseren
Het platform is nu namelijk heel gecentraliseerd. 'Ik zie liever dat elke notaris een connectie kan maken met elke andere notaris, in plaats van dat alles op een centrale plek wordt geregeld,' legt hij uit. 'Het moet een soort LinkedIn voor notarissen worden.' Ook het e-learning programma van de CNUE wil hij decentraliseren. 'Het moet voor iedereen mogelijk zijn om een seminar van bijvoorbeeld Nederlandse collega's te volgen.' En dus niet meer via 1 centraal platform, zoals nu het geval is.
Artificial Intelligence
Het notariaat ontkomt niet aan het gebruik van AI, verwacht Tilman. 'Het bestond 20 jaar geleden ook al, maar niet zoals nu. AI kan ons nu helpen met het analyseren van documenten en daar informatie uit halen. Het kan het notariaat ook helpen met het opsporen van witwaspraktijken.' Daarnaast ziet hij kansen voor het notariaat op het gebied van blockchain. 'De notaris zorgt ook op dat gebied voor vertrouwen en moet dus ergens in de keten worden opgenomen om de contracten die in blockchain staan te checken.'
Meer digitaal
Ondanks alle uitdagingen waar het notariaat mee te maken krijgt, voorziet Tilman geen revolutie in het notariële werk de komende 10 jaar. 'Het gaat ook in 2034 nog om juridische expertise en vertrouwen. Wel verwacht ik een verandering in de manier waarop de notaris werkt.' De notaris gaat meer digitaal doen. 'We ontmoeten elkaar sinds 4 jaar vaker online. Dat wordt steeds meer mainstream. Ik verwacht dat het notariaat ook die kant op gaat.'