'Door samen te werken, ontstaat wederzijds begrip'
Dorine Stahlie, Anti Money Laundering Centre (AMLC)
‘Het Anti Money Laundering Centre (AMLC) is in 2013 op initiatief van de Fiscale Inlichtingen en OpsporingsDienst (FIOD) opgericht als dé plek voor samenwerking in de witwasbestrijding. Achterliggend idee is dat we van elkaar kunnen leren en dat we alleen het grote plaatje zien als we de verschillende puzzelstukjes bij elkaar leggen. Natuurlijk is discussie over welke inspanning mag worden verwacht van private partijen bij het voorkomen van financieel-economische criminaliteit. Maar ik merk dat wanneer je banken, accountants en notarissen benadert met kennis waar ze in de praktijk mee uit de voeten kunnen, die discussie vanzelf naar de achtergrond verdwijnt. Als wij een project draaien waarin offshore vennootschappen worden gebruikt om met crimineel geld vastgoed aan te kopen, willen we natuurlijk onze ervaringen met notarissen delen. Dan raak je met elkaar in gesprek: wat zien wij, wat zien jullie? Samen kom je dan een stap verder. Je moet aansluiten bij elkaars realiteit en rekening houden met elkaars belangen. En eerlijk zijn. Ik zeg ook altijd als ik met een nieuwe samenwerkingspartner kennismaak dat we als FIOD een beetje schizofreen zijn. We willen graag samenwerken met de branche, maar als we signalen krijgen dat een enkeling de wettelijke norm niet serieus neemt, pakken we natuurlijk wel door.’
Chris Buijink, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB)
‘Voor banken is samenwerking met publieke partners in de strijd tegen witwassen essentieel omdat we criminelen alleen op die manier echt pijn kunnen doen. Daarom zijn banken in de afgelopen jaren uit volle overtuiging publiek-private samenwerkingsverbanden aangegaan met de politie, FIOD, Financial Intelligence Unit (FIU) en het Openbaar Ministerie, vaak onder de vlag van het Financieel Expertise Centrum. Onlangs nog was ik bij de bekrachtiging van de samenwerking tussen banken en de FIU, waar medewerkers van banken en de FIU fysiek bij elkaar zitten. Dit samenwerkingsverband is gericht op het uitwisselen van kennis en het versterken van de effectiviteit van het melden van ongebruikelijke transacties, op basis van de bestaande wettelijke mogelijkheden. Andere voorbeelden van succesvolle samenwerking zijn de Taskforces terrorismefinanciering en serious crime. Op basis van informatie van de overheid kunnen banken gerichter zoeken in hun systemen naar aanwijzingen van witwassen. Uiteraard houdt iedere organisatie zijn eigen verantwoordelijkheid, dus zullen wij moeten accepteren dat er ook onderzoeken kunnen zijn naar tekortkomingen bij banken. Natuurlijk schuurt dat soms, maar dat kan nooit een reden zijn om het gezamenlijke doel uit het oog te verliezen. Juist door samen te werken, ontstaat er wederzijds begrip voor elkaar verantwoordelijkheden en wordt het vertrouwen vergroot. In mijn contacten merk ik iedere keer weer dat medewerkers van zowel banken als de opsporingsdiensten erg enthousiast zijn over de samenwerking en dat er veel commitment is om er samen voor te zorgen dat Nederland minder aantrekkelijk wordt voor crimineel geld.’
Dilan Yesilgöz-Zegerius, Tweede Kamerlid VVD
‘Bij bestrijding van fraude en witwassen is samenwerking en goede informatiedeling cruciaal. Een goede vertrouwensband tussen samenwerkingspartners ligt daaraan ten grondslag. Wederzijds vertrouwen is gebaat bij ervaring opdoen. Het kweken van dat vertrouwen is dus vooral een kwestie van doen. Het is aan de overheid om deze samenwerking mogelijk te maken en de VVD pleit dan ook voor het kunnen delen van de informatie en investeert in samenwerkingsverbanden, zoals de regionale informatie- en expertise centra. Maar deze randvoorwaarden zijn op zichzelf onvoldoende. Het is noodzakelijk dat notarissen, maar ook makelaars, van de witwasproblematiek doordrongen zijn en dit actief melden. Daarvoor is een professionele en goed samenwerkende beroepsgroep nodig en daar zijn voor notarissen en makelaars stappen te zetten als het over witwassen gaat. Zo moet veel vaker melding worden gemaakt bij de FIU, die wat de VVD betreft meer capaciteit krijgt om onderzoek te doen. Wanneer een tip succesvol is, moet de melder dit ook horen. Zo weet een notaris wat, maar ook wanneer, een tip resultaat oplevert, zodat meldingen kunnen worden verbeterd en samenwerking beter kan worden gewaardeerd. Want het bestrijden van witwassen en fraude kunnen we alleen samen.’