Er wordt altijd gehandeld in het belang van de burger. Dat is blijkbaar de mindset binnen de overheid. We weten inmiddels dat dit niet waar is. Wie had ooit kunnen denken dat een affaire als die rond de toeslagen zich in ons land zou kunnen voordoen? Daarom een open brief aan Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt.
Disbalans
Geachte heer Omtzigt. De afgelopen jaren heeft u zich met hart en ziel ingezet voor de gedupeerden van de toeslagenaffaire. En dat was hard nodig, want die affaire heeft pijnlijk duidelijk gemaakt dat de rechtsbescherming van burgers in Nederland niet (altijd) voldoende is. Er is een disbalans ontstaan in het stelsel van macht en tegenmacht, ten gunste van de macht. Helaas is mijn ervaring dat die disbalans veel breder dreigt in onze maatschappij en niet beperkt is tot de toeslagenaffaire.
Vertrouwelijkheid
Ik ben zo'n twintig jaar notaris. Ik vind het een prachtig vak, waarin je de kans krijgt heel dicht bij mensen te komen en hen kunt helpen orde te scheppen in voor hen vaak lastige situaties. Vaak op ingrijpende momenten in iemands leven, waarin je als notaris met professioneel (juridisch) advies echt het verschil kunt maken. Een onontbeerlijk en fundamenteel element daarbij is, dat wat je als cliënt bespreekt bij de notaris geheim blijft. Want alleen in de veiligheid van de vertrouwelijkheid kun je alles bespreken en het daarop afgestemde advies krijgen. Daarom hebben we een geheimhoudingsplicht, met als spiegelbeeld het verschoningsrecht. En daar wringt de schoen.
Stroom van kritiek
Ik realiseer mij heel goed dat de maatschappij steeds complexer is geworden en dus ook de vormen van belastingontduiking en strafbare feiten. Daarmee is het voor de overheid steeds lastiger om dit op te sporen. Dat wij daarin onze verantwoordelijkheid moeten nemen, ondersteun ik van harte. Maar dan wel op een manier die effectief is en burgers voldoende rechtsbescherming biedt. We hebben de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Los van de vraag of de daarin gekozen weg wel doeltreffend is, leidt deze wet tot een meldplicht bij ongebruikelijke transacties, situaties dus waarin sprake is van vermoeden van een strafbaar feit. En nu ligt er een ontwerp Wetsvoorstel aanpassing wettelijk fiscaal verschoningsrecht. Daarin wordt het verschoningsrecht van diverse beroepsgroepen drastisch ingeperkt. Het zal alleen nog gelden in een beperkt aantal gevallen. Dat gaat dus veel verder. Het wetsvoorstel heeft niet voor niets een stroom van kritiek op gang gebracht, omdat daarmee aan de fundamenten van ons rechtsstelsel wordt gezaagd.
Vogelvrij
Ik vraag me af wie hierop de regie houdt. Wie bewaakt dat dit soort wetsvoorstellen niet te veel ingegeven wordt door incidenten? Wie voorkomt dat we uiteindelijk tot de conclusie moeten komen dat burgers vogelvrij zijn geworden? Daarom richt ik mij in deze brief tot u. Ik hoop u te hebben laten zien dat de toeslagenaffaire niet op zich staat, maar onderdeel is van een groter probleem. Namelijk een stelselmatig streven van de overheid om de noodzakelijke tegenmachten te ondermijnen. Ik hoop ook dat u daarmee de strijd wilt aangaan. Gelet op uw vasthoudendheid in de toeslagenaffaire lijkt mij dit bij u namelijk in goede handen. Ik wens u veel kracht en wijsheid toe.