'Wat is nu precies begrijpelijke taal?'
Kortom, niet alleen de juridische kennis, maar ook de communicatieve vaardigheden van de notaris zijn heel erg belangrijk. Want als u uw juridisch meesterwerk niet in begrijpelijke bewoordingen aan uw klant kunt uitleggen, gooit u het kind met het badwater weg. En bij iedere klant is het de vraag welke communicatie nodig is en op welk niveau u de taal moet gebruiken. Niets juridisch, maar superbelangrijk.
Toch gebruiken we nog steeds (te) veel formele en voor klanten vaak onbegrijpelijke taal. Daarmee doen we onszelf te kort en bereiken we onze klanten niet goed genoeg. Erger, de wereld om ons heen ziet ons hierdoor nog steeds als een gesloten bolwerk. Zoals ik recent in een artikel las: ‘verscholen achter een monopolie van kennis stuurt de jurist facturen voor geleverde diensten. Door de kaarten tegen de borst te houden en maar mondjesmaat kennis te delen houdt hij zijn positie in stand.’ Dat is niet het beeld dat we willen uitstralen.
Kloof
De communicatiekloof tussen juristen en niet-juristen is natuurlijk niet alleen een notarieel probleem. In het notariaat lijkt het alleen nog net wat erger dan bij andere juristen. Onze wettelijke basis is opgebouwd uit taal. Wie die taal niet beheerst, heeft zonder hulp nauwelijks toegang tot het recht. En hier ligt nu precies onze uitdaging. Hoe maken we die kloof kleiner voor zowel de kenbaarheid en de naleefbaarheid van het recht als ook voor het vergroten van het vertrouwen in de rechtsstaat. De futurepro(o)f die klaar wil zijn voor de toekomst moet deze kloof proberen weg te werken om zo ook het vertrouwen van de te klant winnen.
Versimpeling
In onze beroepsgroep is er soms ook weerstand tegen het gebruik van te veel jip-en-janneketaal. Dit kan ook leiden tot een onterechte versimpeling van het recht. Er zit dus ook een grens aan de vereenvoudiging. Albert Einstein zei hierover: ‘Alles moet zo simpel mogelijk worden gemaakt, maar niet simpeler dan het is.’
Beeldtaal
Naast taal zijn er ook andere oplossingen om de communicatiekloof aan te pakken. In de praktijk wordt steeds meer gebruikgemaakt van bijvoorbeeld apps en podcasts. Maar ook beeldtaal (schema’s en pictogrammen) is een goed hulpmiddel om meer duidelijkheid te bieden bij geschreven teksten. Misschien nog enigszins nieuw in de juridische wereld, maar zeker niet daarbuiten. Als u de snelweg oprijdt hoeft u ook geen lappen tekst te lezen waarop staat wat u moet doen. Verkeersborden volstaan prima.
Begrijpelijke teksten en adviezen en duidelijke communicatie geven u een menselijker en herkenbaarder gezicht, waarmee u veel beter de toegevoegde waarde van de notaris kunt laten zien. En dat is waar de futurepr(o)f voor staat!