'Adviseur zijn is ons vak'
Dat strookt niet geheel met de meer dan 100.000 mensen die dak- en thuisloos zijn en met de vele jonge mensen die noodgedwongen bij hun ouders blijven wonen. Geen wonder dus dat versnelde bouw van woningen topprioriteit is van het kabinet. Een enorme uitdaging en de vraag is daarbij: wat betekent dit voor het notariaat?
Druk
Door de overspannen woningmarkt van de afgelopen jaren heeft het notariaat het enorm druk gehad. Onder meer de incentives van afgelopen jaar, de drempelvrijstelling, startersregeling en verhoging van de overdrachtsbelasting voor beleggingsvastgoed, bracht het aantal (vastgoed gerelateerde) akten tot ongekende hoogten. Maar de krapte op de woningmarkt zal ook steeds meer voelbaar worden voor ons. We zien nu al dat het aantal leverings- en hypotheekakten fors afneemt. Koersen we door een mogelijke recessie af op een terugval zoals we dat zagen in eerdere crisissen, of gaan we dat voorkomen?
Prominente rol
Ik denk van wel. Immers, we doen meer dan het passeren van akten! Zo kunnen we onze rol pakken bij particuliere kopers als het gaat om transparantie van het bied- en koopproces, zoals Vereniging Eigen Huis dit graag zou zien en zoals dat overigens in de regio Amsterdam al vaak gebeurt. We kunnen een prominente rol spelen in het verduurzamingsproces van de bouw en renovatie van woningen. Warmte-terugwininstallaties, warmte-koudeopslag, daktuinen, groene gevels, zonnepanelen en het circulair bouwen. Het zal toch allemaal zakenrechtelijk geregeld moeten worden. En vergeet niet onze rol als adviseur zodra de consument zich moet begeven in het labyrint van de nieuwe Omgevingswet. Daarnaast zien we in de grotere steden al de zelfbewoningsverplichting, het woningdelenbeleid, de Wet opkoopbescherming en andere restricties die gemeenten opleggen. Iemand zal de consument hierin moeten adviseren en waarom zou dat niet de notaris zijn?
Vooruitzien
En ik hoor u nu denken: we hebben genoeg te doen. Waarom zouden we dit allemaal erbij moeten pakken en dat allemaal voor een lage akteprijs? Mijn antwoord is dan toch: regeren is vooruitzien. Juist op dit moment van veranderingen is het goed scherp te kijken naar de prijs-kwaliteitsverhouding. Voor ons allen geldt: leg uit aan je cliënt dat je meer doet dan een model uit de kast trekken, dat je het hele proces wilt en kunt doorlopen, zeker nu het in de toekomst alleen maar ingewikkelder wordt. De cliënt en de maatschappij mag dat ook van ons verwachten: meedenken, signaleren en adviseren.
Aanpakken
De inmiddels oud-ringvoorzitter van de ring Amsterdam Arief van Rhee zei het in zijn afscheidsinterview in het Parool heel treffend: ‘Wij notarissen voorkomen gezeik en gezeur!!’ Maar dan moeten we wel duidelijk maken hoe we dat doen en er klaar voor zijn ook de toekomstige issues aan te pakken. Adviseur zijn is ons vak en juist in deze tijd van krapte en veranderingen kunnen we dit goed laten zien.