Logo KNB.nl
English

Coverstory

'Beeld werkt beter dan alleen tekst'

Om ingewikkelde zaken uit te leggen aan haar cliënten maakt Barbara van Kampen, notaris in Oss, graag een tekening. Dat soort tekeningen heeft zij inmiddels professioneel laten vormgeven en vastleggen. ‘De drempel naar de notaris is vaak hoog. Ik zie hoe verhelderende tekeningen mensen helpen.’

Tekst: Henriette van Wermeskerken | Beeld: Truus van Gog Notariaat Magazine nummer 2022-06
Cover NM6 750x500

'Mensen krijgen inzicht in het hoe en waarom van de afspraken'

‘Veel mensen vinden het eng om naar de notaris te gaan. Ze zijn bang dat ze het niet begrijpen, ze zien ertegen op en dan stellen ze hun bezoek uit. Ik wilde graag wat doen om die drempel te slechten. Hoe kan ik de toegang tot de notaris makkelijker maken? Zolang ik in dit vak werk, sinds 1996, maak ik tekeningen als ik iets uitleg aan cliënten. Ik teken de partijen, de dingen waar het om gaat, wie wat doet, met symbolen en pijlen. Een soort pictogrammen. Ik teken makkelijk, dat heb ik denk ik meegekregen van mijn creatieve moeder, die docent handvaardigheid was. En ik denk zelf in beelden, dus voor mij voelt het logisch om het zo te doen. Ik gaf de tekeningen altijd aan mijn cliënten mee, en ik kreeg vaak terug dat anderen ze ook verhelderend vonden. Zo begon het idee in mijn hoofd te rijpen om die tekeningen te bundelen in een boek, in plaats van steeds een nieuwe schets te maken.’

Boek

‘Als notaris ben ik betrokken geweest bij de verzelfstandiging van Museum Jan Cunen van de gemeente Oss. De kunstcollectie van het museum is verzameld door industriëlen uit deze regio. Later kwam ik in het bestuur van het museum. Bij de verzelfstandiging hoorde een nieuwe website en huisstijl. Het werk van de vormgever sprak mij aan en ook de manier waarop zij werkte: ze liep door het museum en liet de sfeer op zich inwerken. Haar heb ik gevraagd mij te helpen mijn schetsen mooi vorm te geven. We hebben er ongeveer een jaar samen aan gewerkt. Ik schetste een voorstel en zij werkte alle tekeningen digitaal uit. Ik paste ze zo nodig aan. Het was een leuk proces. De tekeningen heb ik gebundeld in het boek “Notaris in beeld”. Het bevat naast de tekeningen ook steeds een korte uitleg, over onderwerpen als levering, hypotheek, partners, erven en levenstestament. Daarnaast heb ik hand-outs laten maken van de belangrijkste tekeningen, op A4-formaat, en die gebruik ik nu in gesprekken met cliënten zoals ik vroeger mijn eigen schetsen gebruikte.’

Verhelderend

‘Ik gebruik de tekeningen vanaf het eerste gesprek tot en met het tekenen van de akte. Notariële akten zijn lastig leesbaar, niet alleen door de juridische inhoud, maar ook omdat bedragen en data voluit geschreven staan en witregels ontbreken. Dat zijn eisen uit de Notariswet. Komen de cliënten hier om de akte te tekenen, dan pak ik die tekening er weer bij en nemen we het hele proces nog eens door: kijk, met deze ideeën begonnen we, toen kwamen we hier op, en zo hebben we het uiteindelijk afgesproken en vastgelegd. Dat werkt heel verhelderend; mensen krijgen inzicht in het hoe en waarom van de afspraken. Beeld werkt beter dan alleen tekst.’

Coverstory NM6 750x250 1

'Als notaris ben ik altijd bezig met de vraag: kunnen we het beter doen?'

Ontwikkeling

‘Ik ben nu zeventien jaar notaris. Mijn praktijk is tweeledig. Enerzijds doe ik veel aan estate planning, voor families en familiebedrijven, anderzijds heb ik een grote projectontwikkelingspraktijk met veel nieuwbouw. Bij estate planning komt vaak veel emotie kijken, terwijl projectontwikkeling zakelijk is. Voor mij vult dat elkaar mooi aan. Het leuke van het notariaat is dat je je ontwikkelt naarmate je het vak langer uitoefent, in de praktijk en ook op persoonlijk vlak. Ik vind het belangrijk dat mensen zich blijven ontwikkelen. Ik werk voor mijn medewerkers dan ook met ontwikkelplannen. Zelf blijf ik ook bezig: ik ben opgeleid als Register Estate planner en als Trusted Advisor. Ik gebruik het reflectie-instrument van de KNB, een vragenlijst waaruit een rapport met ontwikkelpunten komt. Voor mij kwam daar onlangs uit dat ik meer aan bemiddeling zou kunnen doen. Daar was ik zelf nog niet opgekomen, maar ik ga een korte mediationopleiding doen om te zien of dat inderdaad wat voor mij is.’

Complex

‘Voor estate planning hoef je geen miljonair te zijn. Er zitten veel aspecten aan, fiscale, juridische maar ook emotionele. Uiteindelijk gaat het om de vraag: komt het vermogen terecht bij degene die men voor ogen heeft? En hoe zal die persoon ermee om gaan? Mij valt op dat er veel verstoorde familieverhoudingen zijn. Misschien komt dat doordat onze samenleving zo complex in elkaar zit, met verschillende soorten relaties en veel samengestelde gezinnen. Als kinderen een vordering hebben op de langstlevende kan dat anders voelen als die langstlevende niet een ouder is, maar een nieuwe partner van de overleden ouder. Ook in de estate planning werk ik met verhelderende tekeningen, maar ik heb er nog niet genoeg. Begrippen als afvullegaat, renteclausule en vruchtgebruik hebben uitleg nodig. Ik denk aan een nieuw boek, helemaal gewijd aan estate planning. Als notaris ben ik altijd bezig met de vraag: kunnen we het beter doen? Dat zie ik als een maatschappelijke verantwoordelijkheid. En iets dat je leuk vindt – zoals ik graag aan de tekeningen werk – geeft je energie.’

Reageren?

Mail dan naar nm@knb.nl