Informatie over melding van overlijden
Een gevolmachtigde klaagt dat de rekening na het overlijden van de rekeninghouder is geblokkeerd, hoewel hij dat overlijden niet had gemeld. Hij wil bovendien weten wie die melding heeft gedaan. Na vragen van de gevolmachtigde wil de bank niet vertellen hoe zij op de hoogte is geraakt van het overlijden. Aan de telefoon vertelt een medewerker dat dat ‘net zo goed de buurman’ kan zijn geweest. Tijdens de klachtprocedure stelt de bank door raadpleging van het Kadaster op de hoogte te zijn geraakt van het overlijden. De commissie acht dat aannemelijk en wijst de klacht af. (Kifid 15 augustus 2022, nr. 2022-0689)
Inzageverzoek van een erfgenaam
Moeder is overleden in 2011. Een dochter is een van de zes erfgenamen. Een van haar broers is mede-erfgenaam en executeur. De kantonrechter heeft deze executeur in 2016 ontslagen wegens disfunctioneren. Op enig moment heeft de broer-executeur 98.000 euro onttrokken aan de bankrekening van moeder. De dochter vraagt de bank wie gedurende welke periode als gevolmachtigde kon beschikken over de bankrekening. Zij wil ook rekeningafschriften zien over de periode 1999-2011. De bank weigert de gevraagde informatie, omdat het verzoek niet door alle erfgenamen is gedaan.
De dochter dient een klacht in bij het Kifid. Dat wijst de klacht af. Volgens het Kifid treden met het overlijden van de moeder haar erfgenamen gezamenlijk in haar rechten (artikel 4:182 BW). Omdat niet alle erfgenamen het verzoek om inzage bij de bank hebben gedaan, hoefde de bank dat verzoek niet te honoreren.
Artikel 3:171 BW geeft volgens het Kifid geen zelfstandig recht tot inzage, ook niet als die informatie nodig is in een procedure bij de rechtbank, omdat artikel 3:171 BW niet geldt voor rechtsvorderingen tegen mede-erfgenamen. De bank is ook niet verplicht om gegevens over de bankrekeningen langer dan de wettelijke bewaartermijn van zeven jaar te bewaren (artikel 2:10 lid 3 BW). (Kifid 5 november 2019, nr. 2019-888)
Hoewel de bank niet verplicht is om gehoor te geven aan informatieverzoeken van een van de erfgenamen, mag dat wel. In een andere zaak klagen erfgenamen dat de bank geen inzage had mogen geven. Het verzoek was niet gedaan door de gezamenlijke erfgenamen. Bovendien had de bank hen niet geïnformeerd dat de verzoekende erfgenaam toegang kreeg tot de rekening. De commissie wijst deze klacht af, omdat de algemene voorwaarden van de bank niet uitsluiten dat de bank voldoet aan een informatieverzoek van een afzonderlijke erfgenaam. (Kifid 5 april 2022, nr. 2022-281)
Toegang tot rekening aan een van de erfgenamen zonder verklaring van erfrecht
Een rekeninghoudster overlijdt; zij laat zeven erfgenamen achter. Het overlijden wordt aan de bank gemeld en de rekening wordt geblokkeerd. Een van de erfgenamen, een zus van de rekeninghoudster, vraagt toegang tot de rekening aan de bank. De bank geeft haar die toegang. De zus verdeelt het saldo op de rekening (net iets minder van 25.000 euro) onder de erfgenamen. Een andere erfgenaam dient een klacht in tegen de bank. Hij was in de veronderstelling dat de rekening was geblokkeerd en pas weer zou worden vrijgegeven nadat de verklaring van erfrecht aan de bank was gestuurd. Het beleid van de bank is echter dat zij het saldo vrijgeeft aan de persoon die verklaart bevoegd te zijn, als:
- de persoon die het overlijden meldt, een verklaring van overlijden overlegt en schriftelijk verklaart bevoegd te zijn, en
- het totale saldo op de rekening minder dan 25.000 euro bedraagt, en
- de bank niet bekend is met onenigheid tussen de erfgenamen.
Alleen als de bank in kennis wordt gesteld van onenigheid tussen de erfgenamen, wordt een onenigheidsblokkade geplaatst, in afwachting van de verklaring van erfrecht. Aangezien de bank niet bekend was met de onenigheid toen de zus zich meldde, heeft zij het saldo vrijgegeven.
Het Kifid oordeelt dat het beleid van de bank op zich verdedigbaar is. Dat beleid is ook kenbaar uit de algemene voorwaarden. Daarin staat: ‘Afhankelijk van de omvang van de nalatenschap en andere factoren kunnen ook andere documenten of informatie voor ons voldoende zijn.’ Maar de bank is wel tekortgeschoten in de op haar rustende zorgvuldigheidsplicht. De andere erfgenaam had contact gehad met de bank. Daarom had de bank moeten weten dat meerdere erfgenamen het beheer wensten over de rekening. Van de bank had mogen worden verwacht dat zij de andere erfgenaam vooraf had meegedeeld dat de rekening zou worden gedeblokkeerd. (Kifid 2 juni 2021, nr. 2021-0501)
Inzage in dossier van de bank
Broer en zus zijn samen erfgenamen van hun vader. Zij zijn gezamenlijk bevoegd om over de nalatenschap te beschikken. De bank heeft per abuis het saldo van de twee spaarrekeningen van vader overgemaakt naar de broer, in plaats van naar de ervenrekening zoals was verzocht. Broer klaagt dat de bank in een brief aan zijn zus de suggestie heeft gewekt dat hij zou hebben verzocht om het gehele saldo naar zijn rekening over te boeken, terwijl het een fout van de bank was. De advocaat van zijn zus heeft deze brief aangegrepen om te dreigen met een juridische procedure tegen hem wegens fraude. Om zich te kunnen verdedigen, heeft hij de bank verzocht hem kopieën van het volledige dossier te overhandigen. Dat weigert de bank.
Het Kifid wijst de klacht af omdat de bank de fout heeft erkend en de broer zelf het aan de zus toekomende deel aan haar had kunnen overmaken, maar dat om onduidelijke redenen weigerde. De bank mocht weigeren om de broer inzage in of kopieën van het volledige dossier te geven, nu het de bank niet vrijstond om de correspondentie tussen de bank en de zus met hem te delen. (Kifid 19 oktober 2022, nr. 2022-0880)