Logo KNB.nl
English

Column

(On)veilige werksfeer: hoe zit het op uw kantoor?

Lange tijd werden Ali B. en Marco Borsato door velen bejubeld. Zij vergaarden faam en populariteit als artiest, maar ook als jurylid en coach in de populaire talentenjacht 'The Voice of Holland'. Totdat journalist Tim Hofman begin 2022 via het programma BOOS allerhande voorbeelden van seksueel grensoverschrijdend gedrag en machtsmisbruik openbaarde.

Tekst: Marcel Pheijffer | Beeld: Truus van Gog Notariaat Magazine nummer 2023-03
Marcel NM web 750x400

Deelnemers en (oud-)medewerkers zwegen niet langer over de misstanden die hen troffen. Ali B. en Borsato vielen van hun sokkel en inmiddels wordt zelfs hun muziek niet meer op de radio gedraaid. Eerstgenoemde is als verdachte in een strafrechtelijk onderzoek aangemerkt. De zaak tegen Borsato heeft het Openbaar Ministerie geseponeerd; wel loopt er nog een onderzoek wegens zedendelicten.

Tiran

Het onderwerp 'sociale (on)veiligheid' stond na 'The Voice'-affaire stevig in de spotlights. In november 2022 was Matthijs van Nieuwkerk de klos. De Volkskrant publiceerde een groot artikel over een klimaat van sociale onveiligheid voor medewerkers van het programma 'De Wereld Draait Door'. Van Nieuwkerk wordt daarin afgeschilderd als een tiran die vele malen grensoverschrijdend gedrag vertoonde, via extreme woedeaanvallen en de publieke vernedering van medewerkers. Sinds de onthullingen zien we de ooit zo populaire presentator niet meer op televisie.

NOS

Daarna verscheen in de Volkskrant een stevig artikel over misstanden op de sportredactie van de NOS. Vertrouwde gezichten zoals Tom Egbers en Jack van Gelder zijn ook van hun sokkel gevallen. Hier zou het niet alleen gaan om (seksueel) grensoverschrijdend gedrag en machtsmisbruik, maar ook om discriminatie en racisme. Het artikel is een gedetailleerde schets van een onveilig werkomgeving. Tom Egbers is voorlopig van de buis verdwenen. De hoofdredactie van NOS Sport is opgestapt.

Kleineren en isoleren

Zelfs in de burelen van de Tweede Kamer bleek het niet pluis, althans volgens degenen die klaagden over het gedrag van voormalig Kamervoorzitter Khadija Arib. De politica zou zich eveneens hebben bezondigd aan grensoverschrijdend gedrag. Zo beklaagde de ondernemingsraad zich erover dat Arib 'mensen negeert, kleineert en isoleert en hun professionele kwaliteiten bekritiseert'. Landsadvocaat Pels Rijcken adviseerde het Presidium van de Tweede Kamer om naar de aantijgingen een onderzoek in te stellen.

Gesloten organisatie

Pels Rijcken? Was daar ook niet iets aan de hand? Jazeker! In het onderzoek naar de door notaris en kantoorvoorzitter Frank Oranje gepleegde fraude, verschenen een rapport en persbericht over het onderzoek naar diens handelen. Dat ging uiteindelijk niet alleen over de door hem gepleegde fraude, maar ook over de sociale veiligheid die – volgens de deken – op het kantoor onder de maat zou zijn. Pels Rijcken werd gekarakteriseerd als een 'gesloten organisatie met weinig ruimte voor tegenspraak'. NRC publiceerde vervolgens een weinig fijnzinnig artikel over racisme en geschreeuw als onderdeel van de cultuur van het kantoor, dat inmiddels het notariaat heeft afgestoten.

Ver van uw bed

Een lange duur van misdragingen, te lang zwijgende omstanders, onafhankelijke onderzoeken – feitelijk mosterd na de maaltijd – nadat de ellende naar buiten is gekomen: er zit een patroon in de affaires. Maar bovenal bewijzen de voorbeelden dat macht corrumpeert.
Is dit de ver-van-uw-bedshow? Is dit niet aan de orde op uw kantoor? Dat is misschien uw mening, maar denken uw medewerkers daar hetzelfde over? Weet u het eigenlijk zelf wel heel zeker? Leeft het onderwerp sociale veiligheid in het notariaat? Daar is weinig over bekend. Behalve dat (kandidaat-)notarissen en medewerkers gebruik kunnen maken van de 'Vertrouwelijke hulplijn notariaat'. Dit betreft een pilot van de KNB met een extern gespecialiseerd bureau. Dat is tenminste iets, maar is het genoeg?

Reageren?

Mail dan naar nm@knb.nl