Veel deskundigen bezwoeren dat exotische bomen en struiken nooit in de zware Groninger kleigrond zouden gedijen. Maar Cees Smit, notaris te Eenrum, toverde twee hectare weideland – vrijgekomen bij de herverkaveling – met noeste arbeid om tot een arboretum met duizend exotische bomen en planten van over de hele wereld en een rododendroncollectie die tot de grootste van Europa behoort.
Sterrenkunde
Smit was een boerenzoon uit Winsum die sterrenkunde wilde studeren, maar van zijn vader bij de Belastingdienst moest gaan werken. Een paar jaar na de Tweede Wereldoorlog trad hij in dienst als kandidaat-notaris bij notaris Coolman in Eenrum. Hij ging rechten studeren en nam later de notarispraktijk over. Smit was daarnaast actief in het verenigingsleven en zette zich in voor de bouw van de Eemshaven en de afsluiting van de Lauwerszee. En hij pakte een oude liefde op: dendrologie (boom- en struikkunde).
Levenswerk
Op 23 november 1968 begon hij met de aanleg van wat zijn levenswerk zou worden. In de jaren daarna reisde hij, vaak vergezeld door zijn vrouw, de wereld over, bracht koffers vol zaden mee en werd een gewaardeerd lid van de prestigieuze American Rhododendron Society.
Dag en nacht was hij in zijn tuin te vinden, maar tegen het einde van zijn leven kon hij het zware werk niet meer aan. Bij zijn overlijden liet hij een verwaarloosd stuk bos achter. Zijn zoon Jan en schoondochter Jetske lieten het er niet bij zitten, richtten een stichting op en herstelden met steun van talloze vrijwilligers de tuin in zijn oude glorie. Bij de heropening in 2006 kreeg de tuin officieel de naam Notoarestoen. In 2018, bij het vijftigjarig bestaan, werd als eerbetoon aan de oprichter een borstbeeld van hem onthuld.
De Notoarestoen is dagelijks geopend en er zijn geregeld activiteiten: arboretumeenrum.nl.