Declareren zonder urenspecificatie en ongeoorloofde druk

Casus

Moeder van klaagster is overleden en haar nalatenschap bestaat onder andere uit een boerderij in Nederland, een stuk grond in België en vorderin- gen van een halfbroer en een halfzus uit de nalatenschap van stiefvader.
Door beneficiaire aanvaarding moet de nalatenschap vereffend worden en de rechtbank benoemt een kantoorgenoot van de notaris tot vereffenaar. De notaris verzorgt de feitelijke afhandeling.
De afwikkeling van de nalatenschap verloopt moeizaam. In 2021 wordt de Belgische grond verkocht. Twee dagen voor de levering van de grond stuurt de notaris een uitdelingslijst aan de kinderen met het verzoek om de avond voor de overdracht de lijst te accorde- ren. Drie minuten na het verstrijken van de termijn vindt de notaris dat hij iets te enthousiast is geweest en verzoekt degenen die nog niet hebben gereageerd op korte termijn te reage- ren, waarbij ze de tijd kunnen nemen die daarvoor nodig is. In de uitdelings- lijst is een forfaitair berekend loon van de notaris opgenomen.
Klaagster vraagt vervolgens een duidelijke specificatie van de (notaris)- kosten. De notaris laat weten dat hij de kosten heeft ingeschat omdat een specificatie te veel werk is. Verschil- lende voorstellen over en weer leiden tot een akkoord. Klaagster gaat niet akkoord met de voorwaarde van de notaris 'geen betrokkenheid meer vereffenaar bij procedures'.

De klacht

• De vereffening van moeders nalaten- schap is door de notaris niet voortva- rend, adequaat en kundig opgepakt.
• Ongeoorloofde druk om akkoord te gaan met de op 2 juni 2021 toegezon- den uitdelingslijst, inclusief de daarin opgenomen beloning, en decharge voor de notaris.
• Ongeoorloofde druk om akkoord te gaan met de op 24 december 2021 toegezonden uitdelingslijst, inclusief de daarin opgenomen beloning, en om akkoord te gaan met decharge voor de notaris en de voorwaarde dat klaagster de notaris niet meer zou betrekken in procedures.
• De notaris is tekortgeschoten in de communicatie met klaagster.

Het verweer

De notaris heeft meer gedaan dan normaal van een vereffenaar verwacht mag worden. De afwikkeling heeft veel tijd gekost door de verstoorde verhou- dingen tussen de kinderen. Hij heeft klaagster in juni 2021 niet onder druk gezet, er is wel een boedelbeschrijving gemaakt en de advocaat van klaagster heeft ingestemd met het achterwege laten van een urenspecificatie om nieuwe discussies te voorkomen.
Vanwege de betrokkenheid van de advocaat was de rol van de notaris beperkt.
Klaagster is akkoord gegaan met de uitdelingslijst van 2021 en een door de advocaat opgestelde tekst met dezelfde intentie en toekomstverwachting.

Het oordeel

De kamer is van oordeel dat de notaris niet voortvarend, onjuist en/of onzorg- vuldig heeft gehandeld. Hij heeft geen boedelbeschrijving gemaakt, de vorde- ring van de jongste twee kinderen zijn pas na een gerechtelijke procedure voldaan, de notaris heeft geen urenspe- cificatie verstrekt aan klaagster en de notaris heeft geen aangifte erfbelasting in België gedaan.
De notaris heeft ongeoorloofde druk uitgeoefend om akkoord te gaan met de door hem op 2 juni 2021 toegezonden uitdelingslijst, die feitelijk een staat van verdeling is. Klaagster moest op zeer korte termijn akkoord gaan met de lijst, het loon voor de notaris en decharge verlenen. De indruk is gewekt dat de overdracht van het Belgische onroerend goed afhankelijk was van dit akkoord. Ook eind 2021 is ongeoorloofde druk uitgeoefend. Feitelijk was het weer een staat van verdeling en weer werd een korte termijn gesteld. De voorwaarde dat de klaagster geen klacht zou indienen tegen de notaris, is tuchtrech- telijk verwijtbaar en onbehoorlijk. De notaris/vereffenaar zou hiermee een eigen belang verkrijgen bij het treffen van een bepaalde regeling en kan daarmee tuchtrechtelijke toetsing voorkomen.
Door niet te reageren op vragen van klaagster over de nog onverdeelde goederen, heeft de notaris tuchtrechtelijk verwijtbaar gehandeld. Als de notaris van mening is dat hij sinds het sluiten van de vereffening geen taak meer had en niet meer hoefde te reageren op vragen van klaagster, dan had hij dat in ieder geval moeten uitleggen aan klaagster.
De kamer overweegt ook nog dat het onduidelijk is waarom de notaris zich na juni 2021 als vereffenaar met de nalatenschap is blijven bezighouden, omdat de schulden van de nalatenschap toen al waren voldaan.
De klacht over het handelen en nalaten van de notaris in de periode van 23 oktober 2012 tot 8 april 2019 is niet- ontvankelijk.

De notariskamer legt de maatregel schorsing voor 2 weken op.

Kamer voor het notariaat ’s-Hertogenbosch 17 april 2023, ECLI:NL:TNORSHE:2023:8

Opmerking

De notaris lijkt niet opgewassen tegen zijn taak als vereffenaar. Dit is specialistenwerk dat veel kennis, ervaring en een strakke regie vereist. Verder is het de vraag waarom een urenspecificatie veel werk zou zijn. Als de uren in het systeem zijn bijgehouden, is dat een fluitje van een cent.