Logo KNB.nl
English

Erfenis van de notaris

Notaris én minister

De notaris heeft vanouds een stempel gedrukt op het maatschappelijk leven in dorp of stad. In deze serie gaan we op zoek naar die erfenis. In deze laatste aflevering: Maximiliaan Joseph Caspar Marie Kolkman (1853-1924), notaris in Didam en minister van Financiën.

Tekst en beeld: Johan Nebbeling Notariaat Magazine nummer 2023-08
Erfenis van de notaris 750x400

'Zeg als ik dan iets wist, minister Kolkman is kubist.' De invoering van de vierkante stuiver door minister van Financiën Maximiliaan Kolkman in 1912 riep de spotzucht op van het conferenceduo Thomasvaer en Pieternel in hun nieuwjaarswens voor 1913. Kolkman voerde de opvallende munt in omdat de ronde stuiver te veel leek op het kwartje. Dat leidde tot verwarring.
Kolkman werd geboren in Dordrecht, studeerde notarieel recht in Leiden en werd in 1881 benoemd tot notaris in Didam. Heel lang bleef hij niet in functie, want al vier jaar later werd hij voor de Rooms-Katholieke Staatspartij gekozen in de Tweede Kamer. Een paar jaar later werd hij fractievoorzitter. Politieke tegenstanders vreesden zijn fijnzinnige humor.

Roerige periode

Kolkman stond te boek als financieel specialist en trad in 1908 toe tot het kabinet-Heemskerk als minister van Financiën. Het was een roerige periode in de Nederlandse samenleving, waarin linkse partijen onder invloed van de opkomende arbeidersbeweging sociale veranderingen afdwongen. Om die te kunnen betalen, moest het belastingstelsel worden hervormd. Maar dat kostte tijd en intussen moesten de middelen voor sociale verbeteringen toch ergens vandaan komen.
Kolkman stelde daarom voor om de invoerrechten te verhogen, waarvoor een herziening van de Tariefwet nodig was. Helaas voor de minister stemde de Tweede Kamer tegen. Meer succes had hij met de aanpassing van de Successiewet, waardoor kinderen tot maximaal 6 procent erfbelasting gingen betalen over de nalatenschap van hun ouders. Na zijn ministerschap werd Kolkman lid van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland. In het notariaat keerde hij niet terug. Zijn begrafenis op de katholieke begraafplaats Sint Petrus Banden in Den Haag was goed voor een item in het Polygoon Journaal.

Reageren?

Mail dan naar nm@knb.nl