'Ik begon lichtelijk geïrriteerd te raken door de verkoopmakelaar'
Aap uit de mouw
Toen ik iedereen uit de wachtkamer had opgehaald, was het grote moment daar. Op mijn eerste vragen hoe de inspectie was verlopen en of alles akkoord was, gaf de verkoopmakelaar geen antwoord. De reactie van de kopers was: ‘Ja, eh, ja …’ Ik kon de twijfel duidelijk horen en vroeg wat er aan de hand was. De jongeman pakte zijn telefoon en liet mij lekkagevlekken aan de andere kant van de badkamermuur zien. Hierop vroeg ik aan de makelaar wat hij had gedaan nadat dit was geconstateerd. Hij vertelde dat de woning al vier maanden leegstond en hij niet eerder op de hoogte was. Er had een ‘kast voor deze muur gestaan’ en nu die was weggehaald, kwam de lekkage tevoorschijn. Hij zei dat het tijdstip van de passeerafspraak naderde toen ze het ontdekten en dat ze daarna
meteen waren doorgereden naar het notariskantoor.
Stoel van de rechter
De kopers wisten waarschijnlijk niet beter, maar als notaris weet je dat dit soort gebreken minstens in het
inspectierapport vermeld moeten worden. Het is aan partijen om hierover nadere afspraken te maken. Welke partij gaat de schade verhelpen? Wie draagt welke kosten? Gelukkig lossen de meeste makelaars dit zelf op, maar deze makelaar had niets opgelost of gevraagd. Hij had de lekkage zelfs niet opgenomen in het inspectierapport. Kortom, het had er de schijn van dat hij volledig te kwader trouw was. Een notaris is geen rechter en ik mocht de man in
kwestie niet veroordelen. Toch merkte ik dat ik lichtelijk geïrriteerd begon te raken door het onrechtvaardige optreden van de verkoopmakelaar en zijn idee dat hij de jonge kopers alles kon wijsmaken. Ondertussen moest ik de kopers belehren, maar ook niet meer dan dat. Het voelde alsof ik moest balanceren op een koord. Nooit eerder had ik beseft dat de scheidslijn tussen belehren en partijdigheid zo dun is.
Voorzichtig
De Belehrung is misschien wel een van de leukste taken van de notaris. In de praktijk vertaal ik de akte naar begrijpelijke taal, licht de financiële keuzes toe en ga na of de akte overeenkomt met de wensen van cliënten. Terwijl je belehrt, moet je onpartijdig blijven. Ik handelde dus heel voorzichtig. De kopers vroegen wat de mogelijkheden waren. Ik gaf hun de gebruikelijke opties, zoals een depotovereenkomst. Na enig onderhandelen tussen beide partijen kon iedereen zich hierin vinden. Ik liep de passeerkamer uit om een depotovereenkomst te laten maken en de verkopers in Portugal te informeren. De gang van zaken kostte me misschien wel mijn middagpauze, maar gaf me ook voldoening én nieuwe inzichten over de smalle grens tussen onpartijdigheid en de Belehrungspflicht.