'Alleen studeren is niet genoeg om je als persoon te ontwikkelen'

'Het was een weloverwogen beslissing om notarieel recht te gaan studeren. Rechten trok mij altijd al aan, want ik ben van de regels. Die zijn er om gevolgd te worden. Dus is het interessant om te weten: waarom zijn die regels er? Hoe zit het systeem erachter in elkaar? Hoe beweegt de toepassing van regels mee met maatschappelijke ontwikkelingen, en hoe leggen juristen ze uit? Eerst dacht ik aan de advocatuur, en dan met name de strafrechtadvocatuur. Dat was een beetje het klassieke beeld dat ik van een juridische carrière had. Daarom ging ik, toen ik een jaar of zestien was, een tijdje meelopen op een strafrechtkantoor. Daar begreep ik direct: strafrecht is het niet voor mij, en de advocatuur ook niet.'

Gedegen

'De partijdigheid van een advocaat ligt mij niet. Vandaar dat ik naar het notariaat ging kijken. Dat vak past bij mijn karakter, verwachtte ik. Een onpartijdige rol, waarbij je alles overziet, met alle belangen rekening houdt en passende regelingen voor je cliënten maakt. Maatwerk, gedegen voorbereid. Nu ik in het notariaat werk, blijkt dat helemaal te kloppen. Het vak past mij als een handschoen, ik voel me er helemaal in thuis. Het gekke is dat ik als klein kind een keer visitekaartjes voor mezelf heb gemaakt waarop stond: Emma Dorrestein, notaris. Die tekst printte ik uit en knipte ik in het juiste formaat. Geen idee hoe ik erop kwam. Wie weet omdat een buurman notaris was, maar ik had toen nog helemaal geen idee van het vak, ik was een jaar of acht. Misschien vond ik het gewoon een mooi woord.'

Ontwikkelen

'Voordat ik rechten in Utrecht ging studeren heb ik nog een meeloopdag psychologie gevolgd, om écht helemaal zeker van mijn keus te zijn. Maar die keus voor rechten klopte. Ik vond het eerste jaar meteen al leuk. De studie ging mij ook goed af en dat was fijn, want op het gymnasium ben ik in de vijfde blijven zitten en daar werd ik onzeker van. Kon ik een universitaire studie eigenlijk wel aan? Dat ging dus prima en ik ben er dingen naast gaan doen. Vanaf mijn achttiende heb ik bestuursfuncties. Eerst bij de rechtswinkel, waar ik een jaar juridisch advies gaf en teamleider werd; later bij de studentenvolleybalvereniging. Ik speel trouwens nog steeds volleybal. En sinds juni ben ik penningmeester van de Vereniging van Jonge Kandidaat-Notarissen Ring Midden-Nederland. Ik houd van organiseren, dingen regelen, met anderen overleggen, samen iets tot stand brengen. Van besturen leer je zóveel. Alleen een studie volgen is niet genoeg om jezelf als persoon te ontwikkelen. Bestuurswerk laat je zien hoe je in elkaar zit, hoe je samenwerkt, en dat vind ik superwaardevol. Ik doe het graag en het komt vanzelf op mijn pad.'

Praktijk

'Als student heb ik bij verschillende notariskantoren gewerkt, omdat ik het vak naast de studie ook in de praktijk wilde zien. Ik was werkstudent bij een klein kantoor en bij een groot kantoor, en kwam met alle rechtsgebieden in aanraking. Nu werk ik bij Heuvelrug Notarissen in het familierecht, vier dagen per week in Wijk bij Duurstede en één dag in Driebergen, een van de andere twee vestigingen. Het sociaal-emotionele aspect aan het familierecht vind ik mooi. Ik houd van de gesprekken met cliënten. Het leuke aan dit kantoor is dat je makkelijk met collega’s kunt sparren en dat er nog een aantal kandidaten zit in dezelfde fase van de opleiding. Ik kan me optimaal ontwikkelen en word goed begeleid. Naast de beroepsopleiding krijgen we interne opleidingen. Binnenkort hebben we bijvoorbeeld een bijeenkomst met een bevriend advocatenkantoor over ontervingen. Hoe kijken zij daar vanuit hun vak tegenaan? Dat ik graag bestuursfuncties doe, wordt gewaardeerd. Meer kantoorgenoten doen dat.'

Nog niet in de positie

'De Wna en ik zijn onlangs allebei 25 geworden. Zou ik iets aan die wet willen veranderen? De wet, die de basis onder ons beroep vormt, bestaat lang, en ik kom in het vak net kijken. 25 jaar betekent voor de wet iets anders dan voor mij als kandidaat-notaris. Ik voel me eerlijk gezegd nog niet in de positie om een mening over de Wna te hebben. Als ik hem doorlees, kom ik eigenlijk niets tegen waar ik moeite mee heb. Ook van de term kandidaat-notaris, waar wel weerstand tegen is, heb ik persoonlijk geen last, omdat het woord ‘kandidaat’ mij prima past in deze fase van mijn loopbaan en opleiding. Nou, één ding misschien. In de Wna staat dat je na je opleiding met goed gevolg een examen moet afleggen. Ik zit in de eerste lichting van de beroepsopleiding ‘nieuwe stijl’. De kritiek was dat die te theoretisch was, dus nu ligt het accent meer op vaardigheden. Ik heb al meerdere keren een slechtnieuwsgesprek geoefend, maar zou wel wat meer inhoudelijke kennis willen opdoen. Want dat examen willen we aan het eind van de rit natuurlijk wél halen.'

Digitaliseren

'Kan de Wna moderner? Moeten we meer digitaliseren? Je kunt een bv digitaal oprichten. Voor alle andere zaken is nog steeds de ‘natte’ handtekening vereist. Voor mij hoeft dat niet te veranderen, want ik denk dat je digitaal nooit zo goed kunt werken als in persoon. Zeker in het personen- en familierecht. De wilsbekwaamheid kun je nooit digitaal toetsen, dat moet in persoon. En ook de Belehrung moet in persoon, wat mij betreft. Je haalt zoveel informatie uit een blik van iemand, een reactie, lichaamstaal. Ik vind het ook gewoon prettig om met mensen aan tafel te zitten. Digitalisering maakt vooral de processen makkelijker, zoals het aanmaken van dossiers. Wij werken hier op kantoor ook vrijwel papierloos. In het notariaat moeten we kunstmatige intelligentie (AI) heel zorgvuldig inzetten. En veilig. AI kan een deel van het werk makkelijker maken, maar voor de laatste 20 procent heb je altijd de menselijke blik nodig. Ik geloof dan ook niet dat de notaris wordt vervangen door AI. Daar maak ik me helemaal geen zorgen over.'

Emma Dorrestein (1999) is kandidaat-notaris bij Heuvelrug Notarissen in Wijk bij Duurstede. Zij is penningmeester van het bestuur van de Vereniging van Jonge Kandidaat-notarissen Ring Midden-Nederland (JoKaNoBo). Sinds haar achttiende zit Emma met plezier in verschillende besturen en commissies. Zij houdt van volleybal, wielrennen en padel.