In de geest van Cornelia

Aan de Lange Beestenmarkt in het centrum van Den Haag, verscholen achter een zeventiende-eeuwse muur, ligt een klein paradijs. Een hofje met veertien eenpersoonshuisjes en op de hoeken twee wat grotere huizen. Een daarvan herbergt de regentenkamer, waar een portret hangt van Cornelia van Wouw (1600-1681). Achter de Hof, verbonden door een poortje, ligt een tuin met onder meer buxushagen, een duiventil, een kas en sinaasappelboompjes. In oktober bloeien er nog veel bloemen. Het geheel is goed onderhouden en er heerst een weldadige sfeer van rust. Achter de historische gevels zijn de huisjes gemoderniseerd.

Familie

Zoals Cornelia bij testament bepaalde, bestaat het bestuur van de Hof van Wouw uit een college van regenten: twee regentessen en een regent-rentmeester, die verantwoordelijk is voor de financiën. Cornelia bedeelde die rol een man toe, waarschijnlijk uit praktische overwegingen. Want destijds raakte een vrouw zodra zij trouwde handelingsonbekwaam – tot 1956 trouwens. Cornelia's testament wordt bewaard in de kluis van Van Buttingha Wichers Notarissen. De regent(ess)en moeten bij voorkeur familieleden zijn. Omdat er niet altijd familieleden bereid en in staat zijn zo'n functie op zich te nemen, is de regent-rentmeester nu een buitenstaander. Maar beide regentessen, de zusters Jeanne en Catherine Kamerlingh Onnes, stammen af van Cornelia. Sinds 1681 is er naast het bestuur een toeziend regent. 'Die rol is vergelijkbaar met die van commissaris', zegt notaris Caroline de Nerée tot Babberich, die de functie sinds afgelopen zomer vervult. 'Bij belangrijke beslissingen word je door het bestuur geraadpleegd en je beoordeelt de jaarcijfers.'

Tijd en liefde

De Nerée tot Babberich nam het toeziend regentschap over van kantoorgenoot Hans Kielstra. Sinds de jaren vijftig van de vorige eeuw is vastgelegd dat de notaris van de stichting deze functie vervult. Zij doet het met plezier. 'Ik vind het belangrijk dat je als notaris ook maatschappelijke verantwoordelijkheid neemt. En dat wordt bij mij op kantoor gewaardeerd. De Hof van Wouw is uniek: het is prachtig cultureel erfgoed. Nu ik erbij betrokken ben, zie ik hoe complex het reilen en zeilen is en hoeveel tijd en liefde de regentessen erin steken. Samen met een groot aantal andere vrijwilligers. De exploitatie van de Hof is niet economisch gedreven, integendeel. Het is een kunst om de financiën elk jaar rond te krijgen. De bewoonsters betalen een huur die ongeveer gelijk is aan 80 procent van wat die volgens het puntensysteem zou zijn.'

Onderhoud

Jeanne Kamerlingh Onnes: 'De Hof vraagt veel onderhoud. Zo hebben we net de poort gerestaureerd. Daarvoor is niet alleen een schilder nodig, maar ook een houtbewerker en een elektricien die het bellentableau weghaalt en weer terugplaatst. Voor al die kosten hebben we fondsen nodig. We kunnen ons niet meer permitteren een beheerdersechtpaar in dienst te hebben. Tegenwoordig vervult een van de bewoonsters die functie parttime, en we verhuren de voormalige beheerderswoning. Verder zijn er regelmatig rondleidingen, waarvoor betaald wordt.'
Zij en haar zus Catherine besteden ieder gemiddeld ruim een dag per week aan de Hof, het hele jaar door. Catherine: 'Ik ben hier regelmatig. Even kijken wat er moet gebeuren, een praatje maken met de bewoonsters. Het schilderij van Cornelia moest gerestaureerd worden. Ik heb offertes bij verschillende restaurators gevraagd, terwijl Jeanne op zoek ging naar fondsen. De stoelen in de regentenkamer moesten opnieuw bekleed. De authentieke stof die we nodig hadden, velours d'Utrecht, heb ik betaalbaar in Ootmarsum op de kop kunnen tikken. Zo proberen we de Hof op een goede manier in stand te houden, in de geest van Cornelia. Voor de bewoonsters.'

Gezellig

'Als toeziend regent kijk je in de keuken van een heel bijzondere stichting vol tradities', zegt De Nerée tot Babberich. 'Behalve het goedkeuren van de jaarrekening en het bestuur décharge verlenen, doe je bijvoorbeeld mee met sollicitatiegesprekken als er een nieuwe beheerder nodig is.'
Jeanne Kamerlingh Onnes: 'En als er een bestuurlijke crisis zou ontstaan, dan zouden we ook een beroep op Caroline doen. Maar zo'n crisis zal zich niet voordoen. We redden het prima, ook met onze kundige regent-rentmeester.'

Net als het regentschap is het toeziend regentschap onbezoldigd vrijwilligerswerk. Het 'gewone' notariële werk, zoals een akte passeren als iemand iets schenkt, wordt niet door De Nerée tot Babberich zelf gedaan, maar door haar collega's bij Van Buttingha Wichers. Voor dat werk worden rekeningen gestuurd. 'We kunnen goed met elkaar overweg, de regentessen, de regent en ik', zegt ze. 'We bellen elkaar makkelijk als er wat is. En bovendien hebben we het gezellig. Uit zo'n nevenfunctie haal je ook lol.'