'Het notariële werk begint echt te leven voor de studenten'
De hoogleraren Freek Schols (Radboud Universiteit Nijmegen) en Birgit Snijder-Kuipers (Rijksuniversiteit Groningen, RUG) introduceerden de Topclass in 2012. Inmiddels doen alle Nederlandse rechtenfaculteiten mee, met uitzondering van Leiden. Na een pauze tijdens de coronaperiode maakte de Topclass vorig jaar een spetterende comeback; deelnemers beoordeelden het programma met een 9. Na succesvolle afronding van de Topclass ontvangen deelnemende studenten een certificaat en zes studiepunten. De Topclass biedt jaarlijks plaats aan maximaal dertig studenten. Aan bod komen thema’s waarvoor tijdens de reguliere studie geen plaats is.
Motivatie boven alles
Topclass-studenten werken in groepjes van vier aan opdrachten die passen bij het thema van elke bijeenkomst. De deelnemende faculteiten dragen ieder een bijzonder onderwerp aan, maar studenten worden aangemoedigd zelf ook onderwerpen in te brengen. Onlangs bootsten ze bij Trip Notarissen bijvoorbeeld op eigen initiatief een online executieveiling na. Bij de Stichting tot bevordering der Notariële Wetenschap maakten ze kennis met het onderwerp kerkgenootschappen. En tijdens een bezoek aan CTPark Amsterdam City, een groot logistiek gebouw in de hoofdstad, kregen ze onder leiding van QGM Notarissen een complexe juridische casus voorgelegd op het gebied van erfpacht en ondernemingsrecht.
Universitair docent Notarieel en Privaatrecht Irene Visser (RUG), organisator van de Topclass, benadrukt dat motivatie bij de selectie zwaarder weegt dan hoge cijfers. 'We verwachten van alle deelnemers namelijk een grote inzet.' In Amsterdam en Groningen is de Topclass als keuzevak opgenomen in het curriculum; voor Utrechtse en Nijmeegse studenten betekent deelname een extra uitdaging naast de reguliere studie. Visser ziet hoe de Topclass de deelnemers inspireert. 'Vorig jaar hadden we bijvoorbeeld een college over roofkunst en nu zijn er studenten die daarover hun scriptie schrijven.'
Boeren en internetmiljonairs
Notaris Martin Beenen (deNotarissen Beenen Dantuma Verschuren) verzorgt de afsluitende Topclass-workshop op 16 mei bij de KNB. Hij is voormalig auditor bij de KNB en parttime docent aan de Hogeschool Arnhem en Nijmegen. 'Hoe is het nou om écht in de praktijk als notaris aan het werk te zijn? Die vraag staat centraal tijdens de slotbijeenkomst.' Beenen weet er alles van. 'Op ons kantoor zien we agrariërs, internetmiljonairs, mensen in de bijstand en buitenlandse cliënten. Het is zó’n diverse praktijk; je kunt het zo gek niet bedenken of het komt voorbij.'
Beenen begon zijn carrière op de Zuidas. Op zijn kantoor in Vianen neemt hij het ondernemingsrecht, familierecht en IT-gerelateerde vraagstukken voor zijn rekening. 'Een geweldige combinatie', vindt hij. 'Het menselijke, emotionele én juridische aspect van het vak vind ik mooi en daar kan ik studenten iets over bijbrengen. Als ik studenten vertel hoe dynamisch het notariële werk is, dan begint het voor hen echt te leven.'
Extra goed voorbereid
Vejin Al-Ahmed (22) nam in 2024 deel aan de Topclass, na afronding van haar bachelor honoursprogramma aan Universiteit Utrecht. Inmiddels werkt ze als kandidaat-notaris op de afdeling vastgoed van Taylor Wessing Benelux. Dankzij de Topclass realiseerde ze zich pas echt hoe veelzijdig het notariaat is. 'Je spreekt allerlei verschillende partijen, ieder dossier is anders en je blijft continu leren. Dat maakt het vak zo interessant.' Boeiende vraagstukken zijn de van oorsprong Koerdische Al-Ahmed niet vreemd: in haar afstudeerscriptie concludeerde ze dat rentevrije islamitische financiering voor bijvoorbeeld een koopwoning in Nederland via enkele wetswijzigingen mogelijk zou kunnen worden.
Masterstudent Mirte Slottje (RUG) doet dit jaar mee. Net als Al-Ahmed waardeert ze de samenwerking met studenten van andere universiteiten. 'Dat leidt tot interessante gesprekken, omdat elke universiteit de accenten net even anders legt.' Door hun kennismaking met extracurriculaire onderwerpen voelen zowel Al-Ahmed als de 23-jarige Slottje zich extra goed voorbereid op de notariële praktijk. Al-Ahmed: 'Voorkennis van bijvoorbeeld kerkgenootschappen of het familiestatuut is handig, want die kun je later zomaar onverwacht tegenkomen.'
Frisse blik
Tijdens de afsluitende bijeenkomst vertelt Beenen het ‘eerlijke verhaal, uit eigen ervaring’. Ook het tuchtrecht komt aan de orde. 'Veel mensen zijn bang dat je als notaris overal op afgerekend wordt. Zo’n onderwerp probeer ik in perspectief te plaatsen. Want eerlijk gezegd: als je je werk gewoon netjes doet, dan hoef je daar echt niet zo bang voor te zijn.' De notaris gooit straks een paar prikkelende stellingen in de groep. 'Gaat AI de notaris op termijn vervangen? Is de monopoliepositie van het notariaat nog houdbaar? Met de studenten ga ik ook in gesprek over de ministerieplicht en ethische vraagstukken. Jongeren kijken op een andere manier naar het vak. Dat maakt het zo leuk.'
Ook meedoen?
Masterstudenten notarieel recht die volgend jaar de Topclass willen volgen, wordt gevraagd zich vóór 1 november 2025 aan te melden met een sterke motivatiebrief. Dit kan bij de coördinerende docent van de betreffende opleiding: Fokke Jan Vonck (Vrije Universiteit), Günther Rensen (Universiteit Utrecht), Freek Schols en Sebastiaan Roes (Radboud Universiteit) of Irene Visser (Rijksuniversiteit Groningen). Meer informatie? Neem contact op met Irene Visser via Irene.Visser@rug.nl.