'Akten of koeien? Dan toch het melkveebedrijf'

Iedere ochtend om half zes gaat de wekker in huize Wagenmans op het Twentse platteland. Dan barst het los: tachtig koeien voeren en melken, zoons Siem (6) en Stijn (4) wakker maken, ontbijten, broodtrommels en rugzakken vullen en de kinderen naar school brengen. Als Suzanne Maas-Wagenmans op kantoor arriveert, heeft ze er al een dag op zitten. En dat iedere dag, het hele jaar door. “Vakantie? Hooguit een weekje per jaar. We hebben geen personeel en het is lastig en duur om vervanging te regelen.”

Haar man Vincent Wagenmans heeft het melkveebedrijf van zijn ouders overgenomen. Ze ontmoette hem tijdens haar studententijd. “Toen heeft hij mij het vak geleerd: gras maaien, koeien melken, kalfjes verzorgen... Dit ging me goed af, ondanks dat ik er geen ervaring mee had. Ik ben altijd dol op dieren geweest, dat helpt. Ik heb zelfs heel lang getwijfeld tussen de studies diergeneeskunde en rechten. Het is uiteindelijk rechten geworden, maar dankzij het bedrijf verkeer ik toch dagelijks tussen de dieren.”

Inmiddels bestieren ze de melkveehouderij samen. “Vincent doet het meeste werk, die is er de hele dag. Ik spring ’s ochtends en ’s avonds bij.” De stikstofproblematiek raakt hen niet direct, maar ze hebben wel te maken met de onzekerheden in het overheidsbeleid. “Het is onduidelijk waarmee we rekening moeten houden. Toch moet je blijven innoveren en investeren als je door wilt met je onderneming. Hoog op onze wensenlijst staan melkrobots, die het melken voor een groot deel automatiseren. Dat geeft flexibiliteit, omdat je dan niet meer dagelijks op twee vaste melkmomenten aanwezig hoeft te zijn. Een behoorlijke arbeidsverlichting, maar ook een investering van een paar ton. Daar moet je dus goed over nadenken.”

Algemeen babbeltje

Maas-Wagenmans werkt daarnaast vier dagen per week bij Kuhlmann, Westerhof & De Kok notarissen in Borne. In haar studententijd werd het al gauw duidelijk dat het notarieel recht moest worden. “Privaatrecht, successierecht en rekenen vond ik het leukste.” Op eigen initiatief ging ze stagelopen bij een notariskantoor in Harderberg. “Voordat ik afstudeerde, wilde ik een keer een akte zien en de praktijk meemaken. Tijdens die stage kreeg ik het gevoel dat ik nog maar weinig wist, maar ook dat dit echt het werk was dat ik graag wilde doen.”

Als kandidaat-notaris is ze gespecialiseerd in het vastgoed. “Het bevalt me dat daarbij altijd meerdere partijen betrokken zijn. Ik houd van het contact met cliënten en doe mijn best om hen op hun gemak te stellen. Een algemeen babbeltje breekt vaak het ijs. Mooie dossiers vind ik bijvoorbeeld de overdracht van ouderkindwoningen. In Twente komt het vaak voor dat meerdere generaties naast of bij elkaar wonen.” Sinds ze in augustus werd beëdigd als waarnemingsbevoegd kandidaat-notaris, passeert ze haar eigen akten. “Heel fijn om aanwezig te zijn bij het sluitstuk in een dossier.”  

Alsof het allemaal nog niet genoeg is, doet ze ook nog vrijwilligerswerk in haar dorp Saasveld. “Met een groep mensen organiseren we activiteiten om de Saasveldse (geloofs)gemeenschap te ondersteunen. Zo zijn we nu bezig om een eeuwfeest te organiseren voor de kerk en het historische kerkeiland, de plaats waar de kerk staat. De lokale gemeenschap is hecht, er zijn veel verenigingen en vrijwilligers. Ik vind het belangrijk om daarbij betrokken te zijn. In een prettige leefomgeving kijken mensen naar elkaar om. Dat is een voorwaarde voor het voortbestaan van dorpen in het buitengebied, net als voldoende huizen, voorzieningen en banen.”

Gewoon doorgaan

Het is niks te veel gezegd dat Maas-Wagenmans een druk bestaan leidt. “Zeker met de beroepsopleiding erbij was het pittig. Toen moest ik ’s avonds nog vaak allerlei opdrachten maken. Ook in de periode dat er op onze afdeling geen notarisklerk was en de secretaresse en ik met z’n tweeën de boel draaiende moesten houden, dacht ik weleens: pfff, hoe houd ik het vol?” Gewoon doorgaan, is haar devies. “Het is een kwestie van doorzettingsvermogen. En van heel goed plannen: ik maak lijstjes van al mijn taken, stel prioriteiten en werk dan gestaag van boven naar beneden. Het scheelt ook dat ik goed tegen stress kan en niet snel in paniek raak.”

Ze merkt dat beide banen elkaar versterken. “Aan mensen die alleen maar op kantoor achter een scherm zittten, gaan de seizoenen voorbij. Als ik ’s avonds met de koeien bezig ben of de moestuin sta te wieden, heb ik de rust om te reflecteren op de dag op het notariskantoor. En dan komen er vaak ineens oplossingen voor werkmatige problemen op in mijn hoofd. Andersom heb ik op kantoor snel een band met ondernemers. Een heel interessante doelgroep vind ik dat. Ik praat graag met hen over hun successen en valkuilen. Daarom heb ik anderhalf jaar geleden besloten om mijn werkterrein uit te breiden met ondernemingsrecht. Sindsdien komt er wekelijks een gepensioneerde toegevoegd notaris een dag terug naar kantoor om mij op te leiden. Een nieuwe uitdaging.”

Hielke en Sietse

In de toekomst ziet ze zichzelf wel toegevoegd notaris worden. “Het lijkt me prettig om de hele week te kunnen passeren, en niet alleen op de dagen dat ik de waarneming heb. Nu komt het weleens voor dat ik de akte niet kan passeren in een dossier dat ik helemaal heb behandeld. Dat vind ik dan erg jammer.” En ondernemer-notaris? “Aan de ene kant zeg ik: ja, want ik bén al ondernemer en heb daar veel affiniteit mee. Maar aan de andere kant vraag ik me af of het haalbaar is om meer dan 100 procent te geven in twee ondernemingen.”

Op kantoor vinden ze het in ieder geval heel leuk dat ze van meerdere markten thuis is. “Ze hebben er begrip voor als ik wat later begin of wat eerder weg moet. Ze weten dat ik ’s avonds doorwerk als het nodig is.” Haar collega’s zijn ook geïnteresseerd in de belevenissen van haar zoons, die een soort Hielke en Sietse uit ‘De Kameleon’-achtige jeugd beleven. “Siem en Stijn gaan na school niet naar de opvang, maar scharrelen rond op het erf in oude kleren. Ze hebben best veel vrijheid en doen soms stoute dingen. Dat levert grappige verhalen op.”

Tot slot een gewetensvraag. Wat als ze zou moeten kiezen, met het mes op de keel? De koeien of de akten? “Dan toch het melkveebedrijf, want daar zit onze ziel en zaligheid in, het is onze identiteit. Het bedrijf zit al meer dan honderd jaar in de familie van mijn man. Het is prachtig als wij die continuïteit voortzetten en het te zijner tijd in handen komt van onze zoons. Maar ik zou wel mijn kantoorcollega’s vreselijk missen, hoor. Liever houd ik dus de combinatie zoals die nu is. Thuis het fysieke werk en de natuur, op kantoor de verbinding met de rest van de wereld.”

Suzanne Maas-Wagenmans (1990) is kandidaat-notaris bij Kuhlmann, Westerhof & De Kok notarissen in Borne. Zij studeerde notarieel recht aan de Rijksuniversiteit Groningen. Maas-Wagenmans is getrouwd en heeft twee zoons. Vroeger was zij een fanatieke touwtrekster. Haar man beoefent de sport nog steeds. Dit jaar is hij geselecteerd om deel te nemen aan de World Games in het Chinese Chengdu.