'Reinier en Ivo krijgen het bedrijf niet zomaar in de schoot geworpen'
“Inderdaad, botenliefhebbers weten ons wel te vinden. Dat schip is bij ons in de verkoop en dat jacht daar”, zegt Reinier Smits (25). Terwijl zijn jongere broer Ivo (23) de boot behendig naar het havengebouw in Leiderdorp loodst, wijzen de broers op meerdere schepen die hun familiebedrijf in verkoop heeft. Dertien jaar geleden begon hun vader met de aan- en verkoop van zeil- en motorjachten. Inmiddels behoort Smits Jachtmakelaardij tot een van de grootste van Nederland. De ruim 250 jachten die het bedrijf in bemiddeling heeft, liggen verspreid over Nederland, België en Duitsland. Zodra ook notaris Brigit Colaris is opgestapt, koerst Ivo het schip de haven uit, de Does op.
Hun leven lang al verzot op schepen en jachten sprongen Reinier en Ivo al van jongs af bij in het bedrijf. Toen in de coronaperiode de vraag naar jachten ontplofte, was hun hulp hard nodig. Niet verwonderlijk kozen beiden voor de studie Nautisch Business Management aan de IVA Business School in Driebergen. Ook omdat zij over een jaar of tien samen het bedrijf van hun vader willen overnemen.
Meerjarenplanning
“De oprichting van onze eigen bv’s is de eerste officiële stap in aanloop naar de bedrijfsopvolging”, vertelt Reinier. “Dat begon met gesprekken met mijn vader: hoe zag hij de bedrijfstoekomst voor zich en hoe wilde hij het financieel voor zichzelf regelen? De accountant legde ons zaken uit als bedrijfsstructuur, wat fiscaaltechnisch het handigst zou zijn en schetste via een meerjarenplanning hoe we ons kunnen voorbereiden en welke stappen daarbij horen.”
Besloten werd dat de bedrijfsoverdracht via aandelen loopt en de broers zich inkopen in het bedrijf. Toen de eerste 10 procent aandelen naar ieder van hen overging, kregen ze het advies een eigen bv op te richten. Hiervoor klopten Reinier en Ivo aan bij notaris Colaris. Zij doet veel ondernemingsrecht en bedrijfsoverdrachten, ook van ouders op kinderen. “Regelmatig begeleid ik overdrachten waarbij de aandelen worden geschonken, maar vooral bij bedrijfsopvolgingen van actieve ondernemingen moet je een scherp oog hebben voor de familieverhoudingen.”
In dit geval is dat van belang omdat een oudere broer geen interesse heeft in deelname in de jachtmakelaardij. Colaris: “Daarover hebben we uitgebreid gesproken, ook met vader, want je wilt niet dat de familie op de kop komt te staan omdat twee mensen wél het familiebedrijf ingaan en een niet. Hier ligt dat genuanceerder omdat de jachtmakelaardij meer waard wordt dankzij de inspanningen van Reinier en Ivo. Zij krijgen het bedrijf niet zomaar in de schoot geworpen.”
Certificaten of aandelen
Allebei een eigen bv ligt voor de hand, vindt de notaris. “Want wie risico’s loopt, moet vooral niet gaan samenwerken in een eenmanszaak of vennootschap onder firma. Wanneer het over veel geld gaat, zoals bij schepen, is het verstandig aansprakelijkheden in te perken via een bv.” Essentieel vindt zij bovendien dat Jachtmakelaardij Smits vooralsnog van vader is en blijft en niet in één keer overgaat naar zijn zonen. “Sinds de oprichting van de bv’s zitten Reinier en Ivo officieel in de onderneming en groeien er langzaam steeds verder in.”
Waren de broers vijf jaar jonger geweest, dan had zij vader waarschijnlijk geadviseerd: zet er een Stichting Administratiekantoor (STAK) boven en geef de jongens certificaten, maar nog geen aandelen. “Voor jonge mensen is die verantwoordelijkheid te groot. Maar Reinier en Ivo kunnen dat aan, ze zijn serieus, hebben een afgeronde opleiding en werken al jaren met vader mee.”
Ze vindt het verstandig dat de jonge ondernemers op voorhand nadenken over het moment dat vader uitstapt en zij de aandelen fiftyfifty verdelen. Een aandeelhoudersovereenkomst waarin je vastlegt wat je doet als je verschilt van mening, kan dan uitkomst bieden. “Ik hoop altijd dat die overeenkomst nooit uit de kast gehaald hoeft te worden, want dat betekent heibel in de tent. Maar je moet over allerlei onderwerpen nadenken, bijvoorbeeld hoe je het regelt als een van de broers arbeidsongeschikt raakt of overlijdt.”
Klaargestoomd
“We zijn al bezig met dit soort zaken”, zegt Ivo. “Hiervoor gaan we een postacademische opleiding volgen, want we zullen permanent met vraagstukken worden geconfronteerd, zoals onze rolverdeling. We verwachten dat dit een doorlopend proces is.” Hun brandende ambitie met het familiebedrijf levert op dit moment onderling geen frictie op. Groeien, meer medewerkers, een eigen haven, boten in een hoger segment en een aparte stichting voor de derdengeldenrekening zijn wat eerste wensen. Reinier: “Als mijn vader op termijn gaat minderen, zijn wij helemaal klaargestoomd.” Ivo: “En kunnen wij de volgende generatie weer klaarstomen.”