'Afwikkeling nalatenschap is hét moment om als notaris je meerwaarde te laten zien'
Mensen verhuizen naar een kleinere woning en uiteindelijk naar een bungalow of appartement. De laatste woning van een (echt)paar wordt vaak net voor of soms zelfs na het overlijden verkocht. Deze cyclus blijft zich herhalen, maar steeds met andere spelers in de hoofdrol. Dit geldt niet alleen voor de kopers of verkopers, maar ook voor de notarissen die de bijbehorende akten passeren.
Uitzonderingen
Uiteraard zijn er ook uitzonderingen op de regel. Denk aan verdelingen of verkopen na een echtscheiding of aan samengestelde gezinnen die een groot huis met veel slaapkamers betrekken. In zekere zin hebben deze uitzonderingen echter ook een plek in de oneindige cyclus. Na een scheiding gaat het leven immers door en gaan mensen ook weer woningen (ver)kopen. Zeker de samengestelde gezinnen voegen zich vaak weer in het gebruikelijke patroon: als de kinderen uit huis gaan en de woning te groot wordt, zijn ook zij toe aan de volgende stap.
Glazen bol
Iedere speler zet zich in om een doel te bereiken, maar we hebben niet het eeuwige leven en ook geen glazen bol. Op een gegeven moment moet iedereen de cyclus verlaten. Soms misschien eerder dan gepland. Zo had ik laatst een nalatenschap in behandeling van partners die ruim twintig jaar samenwoonden met alleen een samenlevingscontract. Ze hadden trouwplannen gemaakt, maar werden ingehaald door de werkelijkheid toen mevrouw hoofdpijn kreeg en binnen één dag overleed.
Als notaris denk je dan: had zij maar een simpel testament gemaakt. Dat zou immers de afwikkeling van de nalatenschap vergemakkelijken. Nu dit niet meer mogelijk is, moet het verblijvingsbeding worden uitgevoerd. Er kunnen zich ook problemen voordoen met de legitieme portie van de kinderen nu de nalatenschap grotendeels bestaat uit een gezamenlijke woning en een gezamenlijke (spaar)rekening.
Meerwaarde
Dit is hét moment om als notaris je meerwaarde te laten zien. Goed belehren en bemiddelen. Makkelijker gezegd dan gedaan. Feit blijft dat de afwikkeling van zo’n nalatenschap de familiebanden blijvend kan beïnvloeden. Kortom, de cyclus blijft doorgaan: de erfgenamen in kwestie zijn nu de nieuwe (hoofdrol)spelers geworden.