Is de cliënt in staat zelfstandig beslissingen te nemen? Is een bepaalde akte of wijziging echt iemands wil? Of de wil van iemand anders?
De KNB heeft een stappenplan gemaakt om notarissen te helpen bij het beoordelen of een cliënt wilsbekwaam is om bepaalde notariële handelingen te verrichten. Het stappenplan is opgesteld in samenwerking met Alzheimer Nederland, de Vereniging van Indicerende en Adviserende Artsen (VIA) en de Vereniging van Estate Planners in het Notariaat (EPN).
Indicatoren
Voor het tekenen van een notariële akte moet de cliënt in staat zijn tot een redelijke waardering van de belangen die zijn betrokken bij de in de akte neergelegde rechtshandeling. Soms is er aanleiding voor een (nadere) beoordeling van die wilsbekwaamheid. Hiervoor kunnen een aantal indicatoren worden onderscheiden, zoals bijvoorbeeld het vermogen van de cliënt dat onder bewind is gesteld, de cliënt is op hoge leeftijd of de cliënt verblijft in een zorginstelling. Ook beïnvloeding door derden speelt een rol bij de beoordeling.
Beslisvaardigheid beoordelen
Vervolgens moet de notaris de beslisvaardigheid van de cliënt beoordelen. Daarbij kan hij kijken naar zijn vermogen om zijn keuze uit te drukken. Maar ook: begrijpt de cliënt de informatie, beseft en waardeert hij de betekenis van de informatie voor zijn eigen situatie en kan hij logisch redeneren. Op basis van deze bevindingen moet de notaris vervolgens besluiten of de cliënt wilsbekwaam is. Zo niet, dan moet hij dienstweigeren en de akte niet passeren.
Bij twijfel over de wilsbekwaamheid
Het kan zijn dat de notaris twijfelt. Of dat u zelf nu al voorziet dat betrokkenen in uw omgeving twijfelen aan uw geestelijke gezondheid en de getroffen regeling kunnen gaan betwisten. In die gevallen zal de notaris een deskundig en onafhankelijk arts inschakelen om een verklaring over uw wilsbekwaamheid af te geven.