‘Toezicht moet meer dan goed zijn en mag niet verslappen’, dit zei Tweede Kamerlid Michiel van Nispen (SP) maandag tijdens de Juridische Poort in Den Haag. Hier werd het nieuwe plan voor interne toetsing van het notariaat gepresenteerd. Van Nispen waarschuwt dat er niet op interne toetsing moet worden bezuinigd.
Intensievere toetsing bij kantoren die een kwaliteitstekort blijven vertonen, het instellen van bijzonder beheer auditoren, meer aandacht voor specialisatie en een variabele toetsingsfrequentie. Dit zijn de belangrijkste wijzigingen in de intercollegiale toetsing van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB). Heeft de auditor de overtuiging dat de kwaliteit van de praktijkvoering, dossierbehandeling en de cultuur van het kantoor zodanig zijn dat er geen risico’s zijn, dan zal audit van eens in de vijf jaar volstaan. Als daar aanleiding toe is, wordt de frequentie opgevoerd naar drie jaar en in uitzonderlijke gevallen naar één jaar. Rob van Otterlo, professor Organization of legal services aan de Universiteit van Amsterdam vindt vijf jaar veel te lang. ‘Ook een excellent of een goed kantoor kan binnen die tijd zonder de nodige aandacht afglijden naar een ongewenst niveau.’
Geen closed shop
Bij gefundeerde zorgen over de kwaliteit of integriteit van een notaris worden frequentie en intensiteit verder verhoogd. Sneller dan in het verleden wordt bepaald of verbeterpotentieel aanwezig is, of dat afbouw van de praktijk de optimale oplossing is. Daartoe richt de KNB een groep van ‘bijzonder beheer auditoren’ in. Volgens Jef Oomen, voorzitter van de beroepsorganisatie is interne toetsing geen closed shop. Misstanden worden altijd gemeld aan toezichthouder Bureau Financieel Toezicht (BFT). Van Otterlo benadrukt dat het BFT geen expert op het notariële vlak is en daarom beter moet samenwerken met de KNB. Als het aan de voorzitter ligt, gebeurt dit zeker.