Dat een erflater niet is vooruitgelopen op een latere wijziging in zijn huwelijks- en gezinssituatie, betekent niet dat dit geen rol speelt bij de uitleg van het testament. Het kan dus zo zijn dat de uiterste wil zo wordt uitgelegd, dat deze alleen gold voordat de situatie van de erflater veranderde. Met dit oordeel vernietigt de Hoge Raad een eerdere uitspraak van het gerechtshof.
In de onderliggende zaak had een erflater vóór zijn huwelijk en de geboorte van zijn kinderen een testament opgesteld. Daarin benoemde hij zijn broer als enige erfgenaam. In een gerechtelijke procedure stelden de echtgenote en kinderen dat de broer geen rechten kan ontlenen aan het testament. Dit zou namelijk alleen gelden als de erflater bij zijn overlijden niet is gehuwd en geen afstammelingen nalaat.
Verhoudingen en omstandigheden
De rechtbank ging hier in mee, maar het gerechtshof was het daar niet mee eens. Volgens het hof tellen feiten en omstandigheden van na het maken van het testament alleen mee als daarop is vooruitgelopen bij het maken van het testament. De Hoge Raad fluit nu dus het gerechtshof terug en heeft bepaald dat bij de uitleg van een testament gelet dient te worden op de verhoudingen die de uiterste wil kennelijk wil regelen op de omstandigheden waaronder het testament is opgesteld.