Tweede Kamerleden hebben kritische vragen over de voorlichting door de ambtenaren van de burgerlijke stand bij het wetsvoorstel ‘scheiden zonder rechter’. PvdA, SP, CDA, D66, ChristenUnie, PVV en SGP zeggen waarde te hechten aan goede voorlichting, zodat gelijkwaardigheid van partners gewaarborgd blijft. De VVD vindt het wenselijk dat er een door een notaris ondertekende overeenkomst komt om latere negatieve consequenties te voorkomen.
De Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) en de Vereniging voor Mediators en Scheidingsbemiddelaars in het Notariaat (VMSN) hebben in februari in een brief aan de Tweede Kamer laten weten waarborgen te willen dat partners het eens zijn over de gevolgen van hun scheiding. Bescherming die voorheen door een notaris of advocaat werd geboden, zal in het wetsvoorstel worden vervangen door voorlichtingsmateriaal dat door de overheid beschikbaar wordt gesteld. Maar folders en websites kunnen ongelezen blijven en vervangen het persoonlijk gesprek met een deskundig juridisch adviseur nooit, aldus de notariële beroepsorganisatie. KNB en VMSN zijn blij dat de politiek die zorgen deelt.
Laagdrempelig alternatief
De leden van de VVD-fractie vinden het van grote meerwaarde als – naast de ambtenaar van de burgerlijke stand – een notaris of twee contrasignerende advocaten bevoegd zouden worden gemaakt om een echtscheiding uit te spreken. De Tweede Kamerleden zien geen reden waarom deze beroepsgroepen zouden moeten worden uitgesloten van de voorliggende vereenvoudigingoperatie. Zij schrijven: ‘Ook wordt hiermee de keuzevrijheid voor echtelieden, die wensen te scheiden zonder tussenkomst van de rechter, verruimd. Dit biedt een laagdrempelig alternatief tussen de scheiding via de rechter aan de ene kant en scheiding bij de burgerlijke stand aan de andere kant terwijl deze gang wel met waarborgen wordt omkleed door de juridische kennis van de notaris dan wel de advocaten.’
Geregistreerd partnerschap
De oplossing van dit vraagstuk ziet de KNB in de procedure die nu geldt voor de buitengerechtelijke ontbinding van het geregistreerd partnerschap: daar moeten partijen een verklaring overleggen die ook door een advocaat of notaris is ondertekend. De KNB pleit voor handhaving van deze verplichting voor het geregistreerd partnerschap en uitbreiding van de verplichting naar de buitengerechtelijke ontbinding van het huwelijk. Ook hierover hebben de Tweede Kamerleden opmerkingen gemaakt. De VVD vindt dat ‘voor de praktische uitvoering van de voorgestelde wijze van scheiden, zou kunnen worden aangesloten bij de wijze waarop een geregistreerd partnerschap op gemeenschappelijk verzoek in het geval de toekomstige ex-echtgenoten geen kinderen hebben, kan worden ontbonden.’ De leden van de SP-fractie vragen de regering waarom er niet voor is gekozen om aan te sluiten bij het regime voor de ontbinding van het geregistreerd partnerschap. ‘Hiermee wordt voorkomen dat er later problemen ontstaan omdat de partners de gevolgen van hun scheiding niet goed hebben overzien en geregeld.’
Het ministerie van Veiligheid & Justitie zal op korte termijn alle vragen van de Kamerleden beantwoorden. De KNB houdt dit proces nauwlettend in de gaten.