De Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) wil in de aanloop naar het debat over ouderenzorg de belangrijke rol van notarissen in het leven van ouderen benadrukken. Zij zijn vertrouwenspersoon, signaleren mogelijk financieel misbruik, toetsen de vrije wil en wilsbekwaamheid. Verder geven zij voorlichting aan ouderen over de mogelijkheden om de regie over hun leven te houden met een levenstestament.
In een brief (pdf, 97 kB) aan de Tweede Kamercommissie VWS, die op 7 februari over ouderenzorg spreekt, zet de KNB de raakvlakken met ouderenzorg uiteen. Regelmatig hebben notarissen te maken met eenzame ouderen. Zij zien in de notaris iemand die hen adviseert hoe hun belangen goed worden behartigd zowel tijdens hun leven als na het overlijden. Dat geeft rust. Daarnaast zijn notarissen betrokken bij het VWS-actieplan ‘Ouderen in veilige handen’ en de lokale allianties. Daarbij signaleren zij financieel misbruik van ouderen en maken zij dit onderwerp bespreekbaar.
Levenstestament
In het levenstestament kunnen ouderen hun keuzes en wensen vastleggen voor als ze zelf niet meer kunnen handelen. Bijvoorbeeld vanwege een ziekenhuisopname of dementie. Zij bepalen wie in hun plaats besluiten mag nemen en over welke onderwerpen dit mag gaan. Denk hierbij aan geld-, persoonlijke en medische zaken. Notarissen besteden bij de voorlichting aan cliënten ook veel aandacht aan de noodzaak van goed toezicht.
Medische behandelingen
Een belangrijk onderdeel van het levenstestament is dat mensen hierin kunnen bepalen welke medische behandelingen zij wel of niet willen. Zo kan hierin bijvoorbeeld worden opgenomen dat bij een hartstilstand reanimatie niet gewenst is. Daarom is de KNB twee jaar geleden een overleg begonnen met artsenfederatie KNMG, het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) en de Patiëntenfederatie Nederland. Belangrijkste resultaten zijn een uniforme schriftelijke wilsverklaring en meer kennis en begrip voor de rol van de notaris en de arts bij de totstandkoming van de medische wensen van hun cliënt of patiënt.
Verdrag
Omdat steeds meer ouderen een levenstestament hebben, vindt de KNB het zorgelijk dat Nederland nog altijd niet het Haags Meerderjarigenbeschermingsverdrag uit 2000 heeft geratificeerd. Dit verdrag zorgt voor duidelijke regels voor de erkenning van levenstestamenten in internationale situaties. Nu kan het problemen opleveren als een oudere in het buitenland gaat wonen of daar vermogen heeft en er een beroep gedaan moet worden op afspraken in het levenstestament.