Ruim 60 mensen kwamen af op de themabijeenkomst 'Financieel misbruik bij dementie, hoe te voorkomen?’ die de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) met Deltaplan Dementie organiseerde. De meerderheid van de aanwezigen kwamen uit de zorgsector. Daarnaast waren er ook mensen uit financieel/juridische hoek en vertegenwoordigers van seniorenbonden.
‘Er zijn heel eenvoudige en iets minder eenvoudige manieren om iemand financieel te benadelen’, volgens Madeleine Hillen, extern juridisch adviseur bij de KNB. ‘Geef bijvoorbeeld nooit je pinpas uit handen en neem geen en/of-rekening met iemand anders dan je partner. Banken kunnen niets doen wanneer de rekening wordt geplunderd, aangezien de rekeningeigenaar zelf toestemming heeft gegeven.’ Lastigere vormen zijn het huis verkopen voor een ‘vriendenprijs’ of bij de notaris een testament of samenlevingscontract op laten stellen met afspraken die niet de vrije wil van cliënt zijn.
Misbruik voorkomen
De boodschap van de KNB: misbruik is te voorkomen door zelf de regie te houden. Een levenstestament biedt de mogelijkheid wensen en behoeften op financieel, medisch en persoonlijk gebied aan te geven. En bevat verder ook een ingebouwd controlemechanisme door anderen dan de gevolmachtigde (vertrouwenspersoon) te betrekken bij ingrijpende beslissingen en te zorgen voor rekening en verantwoording achteraf. Dit maakt financieel misbruik lastiger. Er waren veel vragen vanuit de zorg over het verschil tussen bewindvoering en het levenstestament. Probleem bij mensen in zorginstellingen is dat ze vaak weinig naasten hebben die ze in vertrouwen willen en kunnen nemen om hun belangen te behartigen.
Dementie en wilsbekwaamheid
Jef Oomen, notaris in Den Bosch, vertelde uit eigen praktijk hoe notarissen de wilsbekwaamheid van hun cliënt toetsen met behulp van een stappenplan. En wat te doen bij twijfel. ‘De diagnose dementie betekent niet automatisch wilsonbekwaamheid, maar doet wel bellen rinkelen bij iedere notaris’, volgens Oomen. Notarissen uit de zaal beaamden dat zij het lastig vinden dit met hun cliënt te bespreken. Advies was daarom vooral: ga op tijd naar de notaris om je zaken te regelen.
Krachten bundelen
Deze themabijeenkomst is een van de activiteiten van Deltaplan Dementie. Door elkaar te leren kennen en expertise te delen, bundelen de aangesloten organisaties hun krachten voor mensen met dementie. Andere activiteiten zijn onderzoek op gebied van dementie, de training ‘Samen Dementievriendelijk’ en de website dementie.nl van Alzheimer Nederland.
