Vastgoed, buitenlandse (offshore) structuren en stichtingen behoren tot de grootste risico’s op witwassen en terrorismefinanciering in Nederland. Dit komt naar voren uit de derde National Risk Assessments (NRA’s) Witwassen en Terrorismefinanciering die woensdag naar de Tweede Kamer zijn gestuurd.
Beide NRA’s zijn uitgevoerd door het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) van het ministerie van Justitie en Veiligheid. In de NRA Witwassen 2023 zijn de 18 grootste witwasdreigingen in kaart gebracht. Hiertoe behoren particulier vastgoed en commercieel vastgoed. Hierbij gaat het onder meer om witwassen door de inzet van stromannen en/of katvangers, het gebruik dan wel misbruik van de diensten van professionele dienstverleners zoals notarissen en de toepassing van ABC-transacties en loan back-constructies.
Offshore
Ook buitenlandse (offshore) structuren vormen een groot risico op witwassen. Buitenlandse rechtsvormen en offshore-structuren bieden criminelen die geld willen witwassen verhullingsmogelijkheden die – vanwege het internationale element – een witwasconstructie complexer kunnen maken en de opsporing ervan kunnen bemoeilijken. Onder meer het in Nederland aanhouden van vastgoed door offshore vennootschappen – als eigenaar of hypotheeknemer – biedt kansen voor criminelen om illegaal verkregen geld te investeren.
Stichtingen
In de NRA Terrorismefinanciering 2023 zijn de 12 grootste terrorismefinanciering-dreigingen op een rij gezet. Hiertoe behoren stichtingen met weinig transparantie over financiën en geen zelfregulering. De relatief eenvoudige oprichting van stichtingen biedt de mogelijkheid om op een verhullende wijze en met een schijn van legitimiteit terrorisme te financieren. Als voorbeeld wordt een casus genoemd waarbij een uitreiziger een dozijn zogenaamde 'goede doelen'-stichtingen heeft opgericht en hiertoe op islamitische fora geld heeft gevraagd in het kader van bijvoorbeeld een hulpactie voor Syrië, Afghanistan, weeskinderen, speelgoed, waterputten of zusters.
Beleidsreactie
In de aanbiedingsbrief aan de Tweede Kamer schrijft minister Dilan Yeşilgöz van Justitie en Veiligheid dat het aan een nieuw kabinet is om opvolging te geven aan beide NRA’s en te zijner tijd te komen met een beleidsreactie. In 2020 zijn de tweede NRA Witwassen en de tweede NRA Terrorismefinanciering naar de Tweede Kamer gestuurd. De eerste NRA’s zijn in 2017 uitgevoerd.